ترومبوز ورید عمقی‎

Deep vein thrombosis (DVT)



ترومبوز ورید (سیاهرگی) عمقی وضعیتی است که در آن یک لخته خونی (ترومبوز) در دیواره یک یا بیش از یک ورید در بدن به ویژه در پاها تشکیل می شود. ترومبوز ورید عمقی می تواند منجر به پادرد شود اما اغلب بدون علامت است. اگر شما به مدت طولانی نشسته باشید مانند زمان های سفر با هواپیما یا ماشین یا در صورت ابتلاء به برخی بیماریهای مؤثر بر انعقاد خون، ترومبوز وریدی عمقی می تواند در بدن شما ایجاد شود. 

ترومبوز ورید عمقی یک وضعیت خطرناک است زیرا لخته خونی که در سیاهرگ شما تشکیل شده است می تواند شکسته شده و وارد جریان خون شما شود و در ریه های شما قرار گرفته و جریان خون را متوقف می کند (آمبولی ریوی).
 

حدود نیمی از موارد ترومبوز وریدی عمقی بدون علایم قابل توجه هستند. زمانی که ترومبوز وریدی عمقی رخ می دهد ممکن است علایم زیر در فرد بروز کند:


• تورم در پایی که ترومبوز وریدی عمقی در آن ایجاد شده است شامل تورم در قسمت مچ پا یا مچ به پایین


• پا درد که می تواند در قسمت مچ پا یا مچ به پایین باشد.


• درد معمولاً از قسمت ساق پا شروع می شود و می تواند به صورت درد کرامپی احساس شود.


• احساس گرما در قسمتی که ترومبوز وریدی عمقی در آن ایجاد شده است.


• تغییر در رنگ پوست مانند رنگ پریدگی، قرمز یا آبی شدن پوست.

 

 


علائم و نشانه های مرتبط

ترومبوز وریدی عمقی زمانی رخ می دهد که یک لخته خونی (ترومبوز) در دیواره وریدهای عمقی بدن به ویژه در پاها تشکیل می شود. لخته خون می تواند به دلایل مختلف تشکیل شود. یعنی هر عاملی که می تواند جریان خون طبیعی یا انعقاد خون طبیعی را در بدن شما مختل کند می تواند منجر با تشکیل لخته خون گردد.


برخی عومل می توانند خطر ابتلای شما به ترومبوز وریدی عمقی را افزایش دهند. این عوامل عبارتند از:


• نشستن طولانی مدت مانند رانندگی کردن یا نشستن در هواپیما. زمانی که پاهای شما به مدت طولانی بی حرکت هستند، عضلات ساق پای شما انقباض لازم برای جریان یافتن طبیعی خون را ندارند. اگر عضلات ساق پای شما منقبض نشوند،  لخته های خون در پاها تشکیل می شود. اگرچه نشستن طولانی مدت یکی از عوامل خطرساز برای ترومبوز وریدی عمقی می باشد، با  رانندگی طولانی مدت یا نشستن طولانی در هواپیما احتمال ایجاد ترومبوز وریدی عمقی نسبتاً اندک است.


• به ارث بردن یک اختلال انعقاد خون. برخی افراد اختلالی را به ارث می برند که باعث می شود خون آنها به سرعت لخته شود. این بیماری های ارثی ممکن است مشکل خاصی را برای بیمار ایجاد نکنند مگر اینکه همراه با یک یا چندین عامل خطرساز دیگر در فرد وجود داشته باشند.


• در بستر بودن به مدت طولانی مانند بستری بودن طولانی در بیمارستان یا فلج. زمانی که پاهای شما به مدت طولانی بی حرکت هستند، عضلات ساق پای شما انقباض لازم برای جریان یافتن طبیعی خون را ندارند که این وضعیت منجر به تشکیل لخته های خون می شود.


• آسیب یا جراحی. آسیب به وریدهای شما یا جراحی می تواند جریان خون آنها را کاهش دهد و احتمال تشکیل لخته خون را افزایش دهد. بیهوش کننده های عمومی که برای جراحی استفاده می شوند می توانند منجر به گشادتر شدن وریدها شده و احتمال تجمع خون و تشکیل لخته را بیشتر می کنند.


• بارداری. بارداری فشار داخل وریدها ی لگن و پاهای شما افزایش می دهد. به ویژه خانم هایی که مبتلا به اختلالات ارثی انعقاد خون هستند در معرض خطر قرار دارند. خطر تشکیل لخته خون در اثر بارداری می تواند تا 6 هفته پس از زایمان ادامه داشته باشد.


• سرطان. برخی از انواع سرطان ها مقدار برخی مواد را در خون شما بیشتر می کنند که این مواد می توانند منجر به تشکیل لخته های خونی شوند. برخی از درمان های بیماری سرطان نیز خطر تشکیل لخته های خونی را افزایش می دهند.


• بیماری های التهابی روده. بیماری های روده مانند کولیت اولسراتیو خطر ترومبوز وریدی عمقی را افزایش می دهند.


• نارسایی قلبی. بیماران مبتلا به نارسایی قلبی بیشتر در معرض ابتلاء به ترومبوز وریدی عمقی هستند زیرا آسیب وارد شده به قلب آنها باعث می شود که قلب نتواند کارایی کافی را در پمپاژ خون داشته باشد. این عامل احتمال تجمع خون و لخته شدن آن را افزایش می دهد. 


• قرص های ضدبارداری یا هورمون درمانی. قرص های ضدبارداری خوراکی و هورمون درمانی هر دو می توانند احتمال تشکیل لخته در خون را افزایش دهند.


• وجود ضربان ساز (پیس میکر) یا لوله باریک انعطاف پذیر (کاتتر) در رگ. این درمان های پزشکی می توانند دیواره عروق خونی را تحریک کنند و جریان خون را کاهش دهند.


• داشتن سابقه ابتلاء به ترومبوز وریدی عمقی یا آمبولی ریوی. اگر شما در گذشته به ترومبوز وریدی عمقی مبتلا شده اید، احتمال ابتلایتان به ترومبوز وریدی عمقی در آینده بیشتر می شود.


• داشتن سابقه خانوادگی ابتلاء به ترومبوز وریدی عمقی یا آمبولی ریه. اگر یکی از اعضای خانواده شما در گذشته به ترومبوز وریدی عمقی یا آمبولی ریوی مبتلا شده است، احتمال ابتلای شما یه ترومبوز وریدی عمقی اقزایش می یابد.


• اضافه وزن یا چاقی. اضافه وزن فشار داخل وریدهای لگن و پاهای شما را افزایش می دهد.


• مصرف دخانیات. دخانیات می توانند جریان طبیعی خون و انعقاد خون را تحت تأثیر قرار دهند و در نتیجه احتمال تشکیل ترومبوز وریدی عمقی را بیشتر می کنند.


• سن. اگرچه ترومبوز وریدی عمقی در هر سنی می تواند رخ دهد، در سنین بالای 60 سال احتمال آن بیشتر است. 


•  قد بلند. احتمال تشکیل لخته خون در مردان بلند قد بیشتر است. ظاهراً در خانم های بلند قد احتمال تشکیل لخته های خونی بیشتر نیست شاید به دلیل اینکه اغلب خانم ها قد خیلی بلندی ندارند.
 


عارضه اصلی نگران کننده ترومبوز وریدی عمقی، آمبولی ریوی می باشد.
 

آمبولی ریوی

آمبولی ریوی زمانی رخ می دهد که عروق خونی در ریه های شما با یک لخته مسدود می شوند. این لخته خون از بخش های دیگر بدن به ویژه از  پا به سمت ریه های شما حرکت می کند. آمبولی ریه می تواند کشنده باشد؛ بنابراین آگاهی در مورد علایم و نشانه های آمبولی ریوی و اقدامات لازم در مواقع بروز این علایم ضروری است. علایم و نشانه های آمبولی ریوی عبارتند از:


• بروز تنگی نفس ناگهانی بدون علت
• درد و ناراحتی در قفسه سینه که با کشیدن نفس عمیق یا در هنگاه سرفه کردن شدیدتر می شود.
• احساس سرگیجه یا گیجی یا غش کردن
• تپش قلب
• عرق کردن
• سرفه خونی
• احساس اضطراب یا عصبانیت

 

سندرم پست فلبیتیک postphlebitic syndrome

یک عارضه رایج پس از ترومبوز وریدی عمقی سندرم پست فلبیتیک است که سندرم پست ترومبوتیک نیز نامیده می شود. این سندرم به مجموعه ای از علایم و نشانه ها شامل موارد زیر اطلاق می گردد:
• تورم در پاها (ادم)
• پادرد
• رنگ پریدگی یوست

 

این سندرم به دلیل آسیب ناشی از لخته خون به عروق ایجاد می شود. این آسیب جریان خون را در بخش های آسیب دیده کاهش می دهد. علایم  سندرم پست فلبیتیک ممکن است تا چندین سال پس از ترومبوز وریدی عمقی بروز نکند. درمان های موجود شامل دارودرمانی مانند داروهای اسپرین یا دیورتیک ها و نیز استفاده از جوراب های تنگ مخصوص برای اعمال فشار به پاها می باشد.
 


شما در زمان مراجعه به پزشک برای تشخیص ترومبوز وریدی عمقی نیاز به آمادگی خاصی نخواهید داشت.  به دلیل این که زمان ملاقات شما با پزشک کوتاه است و نیز به دلیل اینکه اغلب در این ویزیت در مورد زمینه های مختلفی صحبت می شود بهتر است شما برای این ملاقات از قبل آماده باشید. در اینجا اطلاعاتی در اختیارتان قرار می گیرد که به شما کمک می کند برای ملاقات با پزشک آماده شوید و نیز انتظاراتی که شما باید از پزشک خود داشته باشید ارائه می شود.

 

شما چه اقداماتی می توانید انجام دهید
•    تمام علایمی را که داشته اید یادداشت نمایید. این موارد حتی می تواند شامل علایمی باشد که به ترومبوز وریدی عمقی مربوط نباشد. 
•    اطلاعات شخصی مهم خود را یاداشت نمایید. به ویژه اگر سابقه خانوادگی اختلالات انعقاد خون را داشته باشید. 
•    لیستی از تمام داروهایی را که مصرف می کنید تهیه کنید. این لیست حتی باید شامل ویتامین ها یا مواد معدنی باشد که مصرف می کنید.
•    با یکی از اعضای خانواده یا دوستان خود به پزشک مراجعه کنید. گاهی اوقات به خاطر سپردن همه اطلاعاتی که پزشک در اختیار شما قرار می دهد مشکل است. فردی که همراه شما بوده است ممکن است مواردی را که شما فراموش کرده اید به یاد داشته باشد.
•    برای صحبت کردن با پزشک خود آماده باشید. اگر اخیراً به مدت طولانی حالت نشسته داشته اید مانند مسافرت با ماشین یا هواپیما، این مورد را با پزشکتان در میان بگذارید. همچنین اگر برنامه مسافرت در پیش دارید و در مورد ترومبوز وریدی عمقی خود نگران هستید، در مورد این برنامه مسافرت خود با پزشکتان صحبت کنید. 
•    سؤالات خود را یادداشت نمایید. سؤالاتی را که می خواهید از پزشک خود بپرسید یادداشت کنید. 

 

سوالاتی که می توانید از پزشک بپرسید

زمان شما در ملاقات با پزشک محدود می باشد، بنابراین تهیه یک لیست از قبل می تواند به شما کمک کند که بهترین استفاده را از زمان ببرید. به لیست پرسش های شما از مهم ترین سؤال تا کم اهمیت ترین آنها با توجه به زمان پاسخ داده می شود. در مورد ترومبوز وریدی عمقی برخی سؤالات اصلی که لازم است از پزشک خود بپرسید شامل موارد زیر است:


•    دلیل احتمالی ایجاد این علایم یا بیماری در بدن من چیست؟
•    آیا دلیل احتمالی دیگری نیز برای علایم یا بیماری من وجود دارد؟
•    آیا لازم است من آزمایشی انجام دهم؟ 
•    بهترین روش درمان این بیماری چیست؟
•    در حال حاضر با توجه به بیماری ترومبوز وریدی عمقی، چه میزان فعالیت بدنی برای من مناسب خواهد بود؟
•    آیا نیازی هست که من فعالیت بدنی یا برنامه های مسافرت خود را محدود کنم؟
•    من بیماری های دیگری نیز دارم. چگونه می توانم تمام این بیماریها را در کنار یکدیگر به نحو احسن کنترل کنم؟
•    آیا نیازی هست من به پزشک متخصص مراجعه کنم؟
•    آیا جایگزین خاصی برای داروهایی که برای من تجویز کرده اید، وجود دارد؟
•    آیا بروشور یا مطلب دیگری در این مورد دارید که به من بدهید؟ چه وب سایتی را در این مورد به من پیشنهاد می کنید؟

 

علاوه بر پرسش هایی که آماده کرده اید تا از پزشک خود سؤال کنید؛ در زمان ملاقات با پزشک اگر موردی را متوجه نشدید می توانید از پزشک خود سؤال کنید.

 

چه انتظاراتی می توانید از پزشک خود داشته باشید

پزشک شما ممکن است سؤالاتی را از شما بپرسد. برای پاسخگویی به آنها آماده باشید تا زمان بیشتری برای پرسش های خود داشته باشید. پزشک شما ممکن است سؤالات زیر را بپرسد:


•    چه زمانی علایم شما برای اولین بار شروع شد؟
•    آیا اخیراً شما بی تحرک بوده اید ؟ مثلاً این که به مدت طولانی نشسته یا داراز کشیده باشید
•    آیا به طور مداوم علایم را دارید یا علایمتان تنها گاهی اوقات بروز می کند؟
•    شدت علایمتان چقدر است؟
•    چه چیزهایی علایمتان را کاهش می دهد و بهتر می کند؟
•    چه چیزهایی علایمتان را تشدید می کند و بدتر می کند؟
•    آیا شما سابقه خانوادگی بیماری های مرتبط با اختلالات انعقاد خون دارید؟

 

قبل از مراجعه به پزشک چه اقداماتی می توانید انجام دهید

قبل از مراجعه به پزشک شما خودتان می توانید برخی مراقبت ها را انجام دهید. این مراقبت ها عبارتند از:
•    استفاده از کیسه آب گرم. شما می توانید یک کیسه آب گرم را بر روی قسمتی که ترومبوز وریدی ایجاد شده است قرار دهید. 
•    بالا بردن پاها. بالا بردن پاها می تواند به رفع احساس درد و ناراحتی کمک کند. 

 

اگر تصمیم دارید که از داروهای مسکن مانند ایبوپروفن(آدویل، مورتین و غیره) یا ناپروکسن استفاده کنید حتماً در این مورد با پزشکتان مشورت کنید. این داروها می توانند با سایر داروهای رقیق کننده خون که پزشکتان تجویز کرده است تداخل داشته باشند. 


اگر علایم و نشانه های ترومبوز وریدی عمقی را داشتید، به پزشک مراجعه کنید. اگر علایم و نشانه های آمبولی ریه (عارضه مرگ آور ترومبوز وریدی عمقی) را داشتید به صورت فوری اقدامات پزشکی لازم را انجام دهید. علایم هشداردهنده آمبولی ریه عبارتند از:


• بروز تنگی نفس ناگهانی بدون علت
• درد و ناراحتی در قفسه سینه که با کشیدن نفس عمیق یا در هنگاه سرفه کردن شدیدتر می شود.
• احساس سرگیجه یا گیجی یا غش کردن
• تپش قلب
• عرق کردن
• سرفه خونی
• احساس اضطراب یا عصبانیت


روش های تشخیصی:

برای تشخیص ترومبوز وریدی عمقی، پزشکتان برخی سؤالات را در مورد علایمتان از شما می پرسد. همچنین شما را معاینه خواهد کرد تا قسمت های ورم کرده، دردناک یا رنگ پریده را در پوست شما بررسی کند. بسته به اینکه چقدر احتمال دارد که لخته خون در بدن شما تشکیل شده باشد، پزشکتان ممکن است انجام آزمایشات بیشتر را به شما توصیه کند. این آزمایشات شامل موارد زیر هستند:


•    سونوگرافی. در این روش یک وسیله بر روی بخشی از بدنتان قرار داده می شود که لخته خونی در آن بخش وجود دارد و امواج صوتی را به این بخش ارسال می کند. زمانی که امواج صوتی از بافت های بدن شما عبور می کنند و برگشت می کنند، یک کامپیوتر این امواج را به یک تصویر در حال حرکت تبدیل کرده و بر روی صفحه نمایش می دهد. یک لخته خون ممکن است در تصویر مشاهده شود. در برخی موارد طی چندین روز متوالی، چند سونوگرافی انجام می شود تا مشخص شود که لخته رشدی داشته است یا خیر و پزشک مطمئن شود که لخته جدیدی تشکل شده است یا خیر. 


•    آزمایشات خونی. تقریباً در تمام بیماران مبتلا به ترومبوز وریدی عمقی، مقدار یک ماده ترومبولیتیک (ماده از بین برنده لخته) به نام دی دیمر (D dimer) در خونشان افزایش پیدا کرده است. آزمایش افزایش دی دیمر در خون بهترین روش برای رد وجود ترومبوز وریدی عمقی یا شناسایی افراد در معرض خطر برای عود مجدد بیماری می باشد. 


•    ونوگرافی. در این روش یک ماده رنگی به داخل یک ورید بزرگ در پا یا مچ پای شما تزریق می شود. با استفاده از اشعه ایکس یک تصویربرداری از ورید پای شما انجام می گیرد تا وجود لخته در آن بررسی شود. این روش کمتر مورد استفاده قرار می گیرد زیرا معمولاً روش های دیگری که کمتر تهاجمی هستند می توانند برای تأیید تشخیص مورد استفاده قرار گیرند. 


•    سی تی اسکن یا ام آر آی. سی تی اسکن و ام آر آی هر دو می توانند از وریدها تصویربرداری کنند و وجود لخته در آنها را نشان دهند. در برخی موارد زمانی که این آزمایشات به علت دیگری بر روی فرد انجام می شوند، یک لخته خون نیز در ورید به طور اتفاقی مشاهده می شود. 

 

روش های درمانی:

•    فیلترها. اگر شما قادر به استفاده از داروهای رقیق کننده خون نباشید، یک فیلتر در داخل ورید بزرگ داخل شکمتان ( ورید وناکاوا) قرار داده می شود. این فیلتر از حرکت لخته خون شکسته شده به سمت ریه های شما جلوگیری می کند. 


•    جوراب های واریس. این جوراب ها از ورم ناشی از ترومبوز وریدی عمقی جلوگیری می کنند. این جوراب ها از زیر مچ پا تا حدود قسمت زانو هستند. فشار اعمال شده توسط جوراب به کاهش احتمال تجمع خون و تشکیل لخته کمک می کند. در صورت امکان شما حداقل به مدت یک سال باید از این جوراب ها استفاده کنید. 

 

 


روش های تشخیصی و درمانی

•    رقیق کننده های خون

 داروهایی که برای درمان ترومبوز وریدی عمقی استفاده می شوند شامل داروهای ضدانعقاد هستند که داروهای رقیق کننده خون نیز نامیده می شوند. این داروها احتمال تشکیل لخته در بدن شما را کاهش می دهند. اگرچه این داروها لخته های خونی تشکیل شده در بدن را از بین نمی برند، از بزرگتر شدن آنها جلوگیری کرده و احتمال تشکیل لخته های بیشتر را کاهش می دهند.  معمولاً در ابتدا تزریق داروی رقیق کننده خون هپارین به مدت چند روز برای شما نجام می گیرد. پس از تزریق های هپارین، درمان شما می تواند با مصرف قرص های رقیق کننده خون مانند وارفارین (Coumadin) یا ریواروکسابان (Xarelto) ادامه پیدا کند. شما ممکن است نیاز داشته باشید که به مدت 3 ماه یا بیشتر از داروهای رقیق کننده خون استفاده نمایید. 

اگر پزشکتان هپارین یا وارفارین را برای شما تجویز کرده است، این داروها را دقیقاً مطابق دستور پزشکتان مصرف نمایید. هر دوی این داروها دارای برخی عوارض جانبی هستند مانند افزایش خطر خونریزی در صورت مصرف بیش از حد دارو. از طرف دیگر، اگر دوز داروی مصرفی شما کمتر از حد باشد، احتمال تشکیل لخته های خون در بدن شما بیشتر می شود. انجام منظم آزمایش های خون برای بررسی زمان انعقاد خون شما لازم است. خانم های باردار نباید وارفارین مصرف کنند. 


•    داروهای از بین برنده لخته

 اگر شما مبتلا به نوع شدید و خطرناک ترومبوز وریدی عمقی یا آمبولی ریوی باشید، یا اگر سایر داروها در درمان بیماریتان مؤثر نباشند، پزشکتان ممکن است داروهای دیگری را برای شما تجویز کند.  گروهی از داروها، داروهای ترومبولیتیک نامیده می شوند. این داروها، مانند فعال کننده پلاسمینوژن بافتی (tissue plasminogen activator (TPA به صورت داخل وریدی تزریق می شود تا لخته های خون را تجزیه کرده و از بین ببرد. این داروها می توانند باعث خونریزی شدید شوند بنابراین تنها در مواقع ضوروی و موقعیت های خطرناک مورد استفاده قرار می گیرند. 

 

 


داروهای مرتبط

هدف اولیه درمان ترومبوز وریدی عمقی پیشگیری از عود مجدد این بیماری است.  برای جلوگیری از عود مجدد ترومبوز وریدی عمقی یا تشدید آن اقدامات زیر را انجام دهید:


•    به طور مرتب به پزشک مراجعه کنید. این مورد به این خاطر است که در صورت نیاز داروها و روش های درمانی شما تغییر کند. 


•    اگر رقیق کننده های خون مصرف می کنید، باید مقدار ویتامین K دریافتی خود را کنترل کنید. ویتامین K مصرفی می تواند بر عملکرد داروهایی مانند وارفارین اثرگذار باشد. مواد غذایی غنی از ویتامین K شامل سبزیجات برگ سبز و روغن کانولا و سویا می باشد. 


•    اگر به مدت طولانی نشسته هستید، عضلات ساق پای خود را ورزش دهید. تا حد امکان، در مواقعی که نشسته هستید هرچند وقت یکبار بلند شده و کمی راه بروید. اگر امکان این کار را نداشتید، در حالی که انگشتان پایتان روی زمین قرار دارد، سعی کنید پاشنه پای  خود را بالا و پایین ببرید سپس پاشنه را بر روی زمین قرار داده و انگشتان را حرکت دهید. 


•    تحرک داشته باشید. اگر به دلیل جراحی یا هر دلیل دیگری، در بستر هستید، سعی کنید هرچه سریعتر حرکت داشته باشید زیرا با این کار احتمال تشکیل لخته های خون در بدن شما کمتر می شود. 


•    سبک زندگی خود را تغییر دهید. وزن اضافی خود را کم کنید، سیگار را ترک کنید و فشارخونتان را کنترل کنید. چاقی، مصرف دخانیات و فشار خون بالا احتمال ترومبوز وریدی عمقی را افزایش می دهند. 


•    جوراب واریس بپوشید. با مشورت با پزشکتان از جوراب های واریس استفاده کنید تا از تشکیل لخته های خون در پاهایتان جلوگیری کند. 


•    مواظب خونریزی بیش از حد که از عوارض جانبی مصرف داروهای رقیق کننده خون است باشید. در مورد فعالیت هایی که می توانند باعث کبودی یا زخم شدن و بریدن در قسمتی از بدنتان شود با پزشکتان صحبت کنید زیرا اگر شما داروی رقیق کننده خون مصرف می کنید،حتی یک آسیب جزئی می تواند برای شما خطرناک باشد. 

 


پیشگیری از ترومبوز وریدی عمقی راحت تر از درمان این بیماری است. برای پیشگیری از ترومبوز وریدی عمقی اقدامات زیر را انجام دهید:


•    داروهای تجویز شده را دقیقاً مطابق دستور پزشک مصرف نمایید. اگر شما جراحی دارید مانند جراحی های ارتوپدی، احتمالاً در بیمارستان نیاز به مصرف داروهای رقیق کننده خون خواهید داشت. 


•    داروهای مصرفی خود را به صورت مرتب با پزشک خود چک کنید. ممکن است نیاز باشد که پزشکتان دوز و نوع داروهای مصرفی شما را تغییر دهد. 


•    اگر رقیق کننده های خون مصرف می کنید، باید مقدار ویتامین K دریافتی خود را کنترل کنید. ویتامین K مصرفی می تواند بر عملکرد داروهایی مانند وارفارین اثرگذار باشد. مواد غذایی غنی از ویتامین K شامل سبزیجات برگ سبز و روغن کانولا و سویا می باشد. 


•    اگر به مدت طولانی نشسته هستید، عضلات ساق پای خود را ورزش دهید. تا حد امکان، در مواقعی که نشسته هستید هرچند وقت یکبار بلند شده و کمی راه بروید. اگر امکان این کار را نداشتید، در حالی که انگشتان پایتان روی زمین قرار دارد، سعی کنید پاشنه پای  خود را بالا و پایین ببرید سپس پاشنه را بر روی زمین قرار داده و انگشتان را حرکت دهید. 


•    تحرک داشته باشید. اگر به دلیل جراحی یا هر دلیل دیگری، در بستر هستید، سعی کنید هرچه سریعتر حرکت داشته باشید زیرا با این کار احتمال تشکیل لخته های خون در بدن شما کمتر می شود. 


•    سبک زندگی خود را تغییر دهید. وزن اضافی خود را کم کنید، سیگار را ترک کنید و فشارخونتان را کنترل کنید. چاقی، مصرف دخانیات و فشار خون بالا احتمال ترومبوز وریدی عمقی را افزایش می دهند. 


•    جوراب واریس بپوشید. با مشورت با پزشکتان از جوراب های واریس استفاده کنید تا از تشکیل لخته های خون در پاهایتان جلوگیری کند.