کم کاری تیروئید (هیپوتیروئیدیسم)‎

Hypothyroidism



کم کاری تیروئید به حالتی اطلاق می شود که غده تیروئید شما مقادیر کافی از هورمونهایی مهم و خاص را تولید نکند. زنان به ویژه زنان بالای 50 سال بیش احتمال دارد که به کم کاری تیروئید مبتلا گردند. کم کاری تیروئید تعادل طبیعی واکنشهای شیمیایی بدنتان را مختل می کند. کم کاری تیروئید در مراحل اولیه اش به ندرت سبب ظهور علایم بیماری می شود ولی در اغلب مواقع، کم کاری تیروئید درمان نشده می تواند سبب ایجاد پاره ای از مشکلات در سلامت تان گردد از جمله: چاقی، درد مفصل، ناباروری و بیماری قلبی.

نکات خوب در مورد کم کاری تیروئید این است که برای تشخیص آن آزمایشهای دقیق سنجش عملکرد تیروئید در دسترس هستند و درمان کم کاری تیروئید با هورمونهای تیروئید سنتتیک معمولا راحت، ایمن و موثر است (وقتی که دوز مناسبی از دارو مصرف شود.)
 

علایم و نشانه های بیماری تیروئید بسیار گسترده هستند و به شدت عدم کفایت هورمونی بستگی دارد. به طور کلی شما هر عارضه ای که داشته باشید پس از گذشت سالها، اغلب عارضه تان دچار پیشرفت و شدیدتر شدن می گردد. در ابتدا به ندرت ممکن است که متوجه نشانه های کم کاری تیروئید نظیر: خستگی و کسل شدن گردید و ممکن است به سهولت آنها را به پیری و افزایش سن خود نسبت دهید و توجه چندانی نکنید. ولی به موازات اینکه به تدریج کاهش متابولیسم بدنتان ادامه می یابد ممکن است نشانه ها و علایم آشکار بیشتری در شما توسعه یابند.

 

علایم بیماری کم کاری تیروئید ممکن است شامل موارد زیر باشند:
•    خستگی
•    تنبلی و احساس کسل بودن
•    افزایش حساسیت به سرما
•    یبوست
•    پوست خشک و رنگ پریده
•    صورت متورم
•    صدای خشن و گرفته
•    افزایش سطوح کلسترول خون
•    افزایش وزن ناخواسته
•    درد، حساسیت و سفت شدن عضلانی
•    درد، سختی یا تورم مفاصل
•    ضعف عضلانی
•    دوره های قاعدگی شدیدتر از حالت عادی
•    ناخن ها و موهای شکننده
•    افسردگی

 

اگر کم کاری تیروئید درمان نشود، نشانه ها و علایم بیماری به تدریج شدیدتر می گردند. تحریک مداوم تیروئید به منظور آزادسازی هورمونهای بیشتر، ممکن است منجر به افزایش حجم تیروئید (گواتر) گردد. به علاوه ممکن است با پیشرفت بیماری بیشتر دچار فراموشی شوید و روندهای فکری شما آهسته تر شود و یا احساس افسردگی کنید.

کم کاری تیروئید پیشرفته که به نام میکزدم نامیده می شود نادر است ولی وقتی این حالت ایجاد گردد می تواند تهدیدی برای زندگی شما محسوب شود و علایم این نوع کم کاری تیروئید پیشرفته عبارتند از: فشارخون پایین، کاهش تنفس، کاهش حرارت بدن، اختلال توجه و عدم پاسخ به محرک ها و حتی کما . در مواردی بسیاری میکزدم می تواند کشنده باشد.

 

کم کاری تیروئید در کودکان و نوجوانان:
اگر چه کم کاری تیروئید اغلب بر زنان میانسال و مسن اثر می گذارد ولی هر شخصی می تواند بدین عارضه مبتلا شود، از جمله: کودکان و نوجوانان. در ابتدا کودکانی که بدون غده تیروئید و یا با غده تیروئیدی با عملکرد نامناسب متولد می شوند ممکن است شماری از علایم و نشانه های کم کاری تیروئید را داشته باشند. اگر در کودک نوپایی مشکلاتی مرتبط با کم کاری تیروئید وجود داشته باشد، عارضه های ظهور یافته معمولا عبارتند از:


•    زرد شدن پوست و سفیدی چشم ها (زردی): در اغلب موارد این حالت هنگامی به وقوع می پیوند که کبد کودک نمی تواند مولکولی به نام بیلی روبین را متابولیزه نماید. (بیلی روبین طبیعتا در موقع تخریب گلبول های قرمز ، فرسودگی چرخه های بدنی و اجرای نوسازی ها ایجاد می شود)
•    گرفتگی مداوم گلو
•    زبان بزرگ و متورم
•    تورم در صورت

 

به موازات پشرفت بیماری، ممکن است که کودکان در غذا خوردن مشکل پیدا کنند و رشد و نمو طبیعی آنها مختل شود. آنها ممکن است همچنین عارضه هایی به شرح زیر را داشته باشند:
•    یبوست
•    نیروی عضلانی کم
•    خواب آلودگی بیش از حد

 

اگر کم کاری تیروئید در کودکان درمان نگردد حتی در موارد خفیف و ملایمش نیز می تواند منجر به عقب افتادگی جسمی و ذهنی در کودک گردد. به طور کلی در کودکان و نوجوانان مبتلا به کم کاری تیروئید نشانه هایی مشابه با علایم بیماری بزرگسالان ظهور می کند ولی همچنین ممکن است در آنها یکسری مشکلات به شرح زیر ایجاد گردد:
•    رشد ضعیف که منجر به کوتاهی قد کودک می گردد.
•    تاخیر در ظهور دندانهای دائمی
•    بلوغ دیررس
•     تکامل و پیشرفت ذهنی نامطلوب و ضعیف
 

 

 


علائم و نشانه های مرتبط

غده تیروئید شما یک غده کوچک و پروانه ای شکل است که در انتهای ناحیه جلوی گردن شما (درست زیر بر آمدگی حنجره: Adam's apple) واقع شده است. هورمونهای مترشحه از غده تیروئید تاثیر گسترده ای بر سلامت شما داشته و بر تمام جنبه های متابولیسم بدنتان تاثر می گذارد. به موازات اینکه غده تیروئید تان بتواند مقادیر متناسب از هورمونهای تیروئیدی را آزاد کند عملکرد سیستم بدنتان روال طبیعی و مطلوب می یابد ولی برخی مواقع تیروئید هورمونهای کافی را تولید نمی کند که سبب اختلال در تعادل واکنشهای شیمیایی بدنتان می گردد که این حالت تحت عنوان کم کاری تیروئید شناخته می شود.

 

دو هورمون اصلی مترشحه از تیروئید:
غده تیروئید شما دو نوع هورمون اصلی یعنی تیروکسین (T4) و تری یدو تیرونین (T3) را تولید می نماید. این هورمونها در تنظیم مصرف چربی و کربوهیدرات در بدن اثر دارند و نیز به کنترل درجه حرارت بدن کمک می نمایند و همچنین این هورمونها در کنترل میزان ضربان های قلب دخیل هستند و در تنظیم سنتز پروتئین در بدن نیز کمک می نمایند.

غده تیروئید همچنین کلسی تونین را که هورمونی است که در تنظیم کلسیم خون اثر دارد، ترشح می نماید. میزان آزادسازی تیروکسین و تری یدو تیرونین تحت کنترل غده هیپوفیز و هیپوتالاموس است (ناحیه ای در انتهای مغز که به مشابه یک ترموستات و تنظیم کننده برای کل سیستم بدن می باشد). رسیدن سیگنال های هیپوتالاوس به غده هیپوفیز منجر به ترشح هورمونی تحت عنوان هورمون محرک تیروئید (TSH) می گردد و سپس TSH از غده هیپوفیز آزاد می شود و مقدار TSH آزاد شده به میزان تیروکسین و تری یدو تیرونین موجود در خون شما بستگی دارد. در نهایت غده تیروئید بر اساس مقادیر TSH دریافتی تولید هورمونها یش را تنظیم می نماید. اگر چه پروسه مذکور اغلب به خوبی کار می کند ولی برخی اوقات تیروئید در تولید مقادیر کافی از هورمونها ناتوان است .

 

کم کاری تیروئید ممکن است ناشی از عارضه های مختلفی به شرح زیر باشد:
•    بیماری اتوایمیون (تیروئید هاشیموتو): این عارضه رایج ترین علت بیماری کم کاری تیروئید است. اختلالات اتوایمیون وقتی ظهور می کند که سیستم ایمنی شما آنتی بادی هایی را بر علیه بافت های بدنتان ترشح نماید. برخی مواقع این پروسه شامل غده تیروئید نیز می گردد. دانشمندان هنوز مطمئن نیستند که چرا بدن آنتی بادی هایی را بر علیه خودش ترشح می کند و علت دقیق بیماری های اتوایمیون ناشناخته است. برخی چنین تصور می کنند که ممکن است یک ویروس یا باکتری محرک ایجاد چنین عکس العملی گردد و برخی دیگر معتقدند که ممکن است تاریخچه ژنتیکی در این امر سهیم باشد. به احتمال زیاد بیش از یک عامل در ظهور بیماری های اتو ایمیون نقش دارند و چنانچه بیماری کم کاری تیروئید اتو ایمیون ایجاد گردد آنتی بادی ها،  توانایی تیروئید برای تولید مکفی هورمونها را متاثر می سازند.


•    درمان پرکاری تیروئید: افرادی که بیش از حد هورمونهای تیروئیدی  تولید می نمایند (هایپر تیروئید) اغلب  به منظور کاهش و نرمال نمودن عملکرد تیروئیدشان، تحت درمان با ید رادیو اکتیو یا داروهای ضد تیروئید قرار می گیرند. برخی مواقع درمان پرکاری تیروئید می تواند منجر به ایجاد کم کاری تیروئید پایدار گردد.


•    پرتو درمانی: استفاده از پرتو درمانی برای معالجه سرطانهای سر و گردن می تواند بر غده تیروئید شما اثر بگذارد و ممکن است منجر به کم کاری تیروئید گردد.


•    عمل جراحی تیروئید: برداشتن تمام و یا قسمت بزرگی از غده تیروئید می تواند تولید هورمونهای تیروئیدی  را کاهش داده و یا متوقف نماید، در این صورت در طول زندگی تان به مصرف هورمونهای تیروئیدی نیاز خواهید داشت.


•    دارو درمانی: برخی از درمان های دارویی می توانند در توسعه کم کاری تیروئید سهیم باشند. یکی از این داروها لیتیوم است که برای درمان برخی اختلالات خاص روانی مصرف می شود. اگر دارویی مصرف می کنید در مورد اثر آن بر غده تیروئیدتان از پزشکتان سئوال نمایید.

 

در موارد نادرتری کم کاری تیروئید می تواند از یکی از علل زیر ناشی شود:
•    بیماری مادرزادی: به طور تقریبی یک کودک در هر 3000 کودک متولد شده در ایالات متحده با نقص در غده تیروئید و یا بدون داشتن غده تیروئید متولد می شود. در اغلب موارد غده تیروئید به دلایل ناشناخته ای به میزان طبیعی رشد و نمو نمی یابد ولی برخی کودکان به یک نوع ارثی از این اختلال مبتلا هستند. کودکان مبتلا به کم کاری تیروئید ارثی اغلب در هنگام تولد طبیعی به نظر می رسند و به همین علت است که امروزه نیازمند غربالگری تیروئید بر نوزادان تازه متولد شده هستیم.


•    اختلال غده هیپوفیز: یک علت نادر مرتبط با کم کاری تیروئید نارسایی غده هیپوفیز برای تولید مقادیر کافی TSH است (که معمولاً از یک تومور خوش خیم در غده هیپوفیز ناشی می شود).


•    بارداری: در برخی زنان در طی دوران بارداری و یا پس از بارداری شان (کم کاری تیروئید پس از وضع حمل)،  کم کاری تیروئید توسعه می یابد و اغلب بدین دلیل است که بدن آنها آنتی بادی هایی را بر علیه غده تیروئیدشان ترشح می کنند. رها کردن کم کاری تیروئید درمان نشده، خطر سقط جنین، زایمان زودرس و پره اکلامپسی را افزایش می دهد. پره اکلامپسی حالتی است که منجر به یک افزایش چشم گیر در فشار خون زنان در طی 3 ماهه آخر بارداری می گردد. این حالت همچنین می تواند تاثیرات جدی ای را بر روند رشد و تکامل جنین داشته باشد.


•    کمبود ید: ید یکی از عناصر معدنی جزئی است و عمدتاً در غذاهای دریایی و گیاهان دریایی و گیاهانی که در خاک ید دار و نمکهای غنی شده با ید  یافت می شود. ید برای تولید هورمونهای تیروئیدی ضروری می باشد. در برخی مناطق دنیا کمبود ید رایج است و حقیقتاً امروزه ید اضافه شده به نمک های سر سفره و غنی کردن غذاها و نمکها با عنصر ید این مشکل را در کشورهای بسیاری برطرف کرده است.
 


اگر چه کم کاری تیروئید در هر شخصی می تواند ظهور کند ولی اساساً در زنان بالای 50 سال بیشتر ملاحظه می شود و خطر این بیماری با کهولت سن بیشتر می گردد . همچنین اگر هر یک از موارد زیر در مورد شما مصداق داشته باشد در خطر بیشتری برای ابتلا به کم کاری تیروئید قرار دارید:


•    ابتلاء یکی از بستگان نزدیک (مانند والدین و پدربزرگ -مادربزرگ) به یک بیماری اتو ایمیون
•     استفاده از پرتو درمانی برای نواحی گردن و نواحی فوقانی قفسه سینه
•     انجام عمل جراحی (تیروئیدکتومی)

 

بیماری کم کاری تیروئیدی درمان نشده ممکن است منجر به ظهور عوارض و مشکلاتی در سلامت گردد از جمله:


•    گواتر: تحریک مداوم غده تیروئید برای آزادسازی هورمونهای بیشتر ممکن است منجر به بزرگ تر گشتن غده تیروئید شما (حالتی که تحت عنوان گواتر شناخته می شود) گردد. تیروئید هاشیموتو یکی از رایج ترین علل گواتر می باشد. یک گواتر بزرگ می تواند بر ظاهر شما اثر گداشته و نیز در بلع و تنفس شما اختلال ایجاد کند.


•    مشکلات قلبی: کم کاری تیروئید همچنین ممکن است با افزایش خطر بیماری قلبی همراه باشد چرا که در افراد دارای اختلال تیروئید ممکن است سطوح بالا از لیپو پروتئین های با چگالی کم (کلسترول بد:LDL) ایجاد گردد. حتی کم کاری تیروئید تحت بالینی که نوع خفیف تر و خوش خیم تری از کم کاری تیروئید حقیقی می باشد می تواند منجر به افزایش سطوح کلی کلسترول و اختلال در پمپاژ طبیعی قلبتان گردد. کم کاری تیروئید همچنین می تواند منجر به بزرگ شدن قلب و نارسایی قلبی گردد.


•    پیامدهای کم کاری تیروئید بر سلامت روان: ظهور افسردگی ممکن است زودتر در بیماری کم کاری تیروئید ایجاد گردد و ممکن است با گذشت زمان افسردگی شدید تر گردد. کم کاری تیروئید می تواند منجر به کند شدن عملکرد ذهنی گردد.


•    میکزدم: میکزدم حالت نادرتر و شدیدتر از بیماری کم کاری تیروئید است که تهدیدی برای زندگی محسوب می گردد و می تواند در نتیجه بیماری کم کاری تیروئید تشخیص داده نشده و درمان نشده در دراز مدت باشد. علایم آن عبارتند از: عدم تحمل شدید سرما، خواب آلودگی که به دنبال آن رخوت شدید و بی هوشی ایجاد گردد. یک اغماء میکزدم ممکن است تحت اثر مصرف داروی مسکن، عفونت و دیگر عوامل استرس زا در بدنتان تحریک گردد. اگر نشانه ها و علایم میکزدم را دارید نیازمند معالجه بالینی سریع و فوری هستید.


•     ناباروری: کاهش سطح هورمونهای تیروئیدی ممکن است موجب ایجاد تداخل در تخمک گذاری گردد و موجب اختلال در باروری گردد . به علاوه برخی از نمونه های کم کاری تیروئید (نظیر اختلال اتوایمیون) نیز باروری را مختل می نمایند. درمان کم کاری تیروئید با درمان جایگزینی هورمونی ممکن نیست که کاملاً باروری را مختل نماید. ممکن است نیاز به انجام مداخلات دیگری باشد.


•    نقایص مادرزادی: کودکانی که از زنان با بیماری تیروئید درمان نشده متولد می شوند نسبت به فرزندانی که از مادران سالم متولد می شوند ممکن است خطر بالاتری را برای ابتلاء به نقایص مادرزادی داشته باشند. این کودکان بیشتر مستعد ابتلا به مشکلات عقلانی و تکاملی هستند. همچنین کودکان مبتلا به کم کاری تیروئید درمان نشده از بدو تولد در خطر ابتلا به مشکلات جسمانی و ذهنی هستند ولی اگر بیماری در طی چند ماه نخست زندگی تشخیص داده شود شانس پیشترفت و تکامل طبیعی کودک بسیار بهتر میگردد.
 


•    اگر بدون هیچ دلیلی احساس خستگی و یا دیگر علایم و نشانه های کم کاری تیروئید را دارید (از جمله پوست خشک، صورت متورم و رنگ پریده، یبوست و صدای گرفته و خشک) به دکتر مراجعه نمایید.


•    اگر سابقه عمل جراحی تیروئید را داشته اید.


•    اگر سابقه درمان با ید رادیو اکتیو و یا داروهای ضد تیروئیدی را داشته اید.


•    اگر سابقه پرتو درمانی در ناحیه سر و گردن و قسمت فوقانی قفسه سینه را داشته اید.


•    اگر کلسترول خونتان بالا است با پزشک معالجتان مشورت کنید که آیا ممکن است که کم کاری تیروئید علت افزایش کلسترول بدنتان باشد. اگر از درمان هورمونی برای معالجه کم کاری تیروئید استفاده می کنید می بایست مراجعات پی گیرانه برنامه ریزی شده را مطابق توصیه های پزشکتان رعایت نمایید و و اول از همه بسیار مهم است که اطمینان حاصل کنید که دوز صحیحی از دارو را مصرف نمایید. با گذشت زمان دوز مورد نیاز برای عملکرد طبیعی تیروئید ممکن است تغییر کند.
 


روش های تشخیصی:

از آنجا که کم کاری تیروئید در زنان مسن تر شیوع بیشتری دارد برخی پزشکان توصیه می کنند که در طی معاینات جسمی سالانه غربالگری زنان مسن تر به منظور تشخیص اختلالات تیروئیدی نیز انجام گردد. برخی پزشکان همچنین توصیه می کنند که زنان باردار و یا زنانی که تصور می کنند باردار شده اند به منظور تشخیص کم کاری تیروئید آزمایش دهند. به طور کلی اگر احساس می کنید که خستگی و کسالت تان افزایش یافته و یا پوست خشک، یبوست و صدای خشن دارید و یا در گذشته سابقه مشکلات تیروئیدی یا گواتر را داشته اید، ممکن است پزشک معالجتان برای تشخیص کم کاری تیروئید آزمایش تجویز نماید.

 

آزمایش خون

تشخیص کم کاری تیروئید بر پایه نتایج تست های خونی که سطح هورمونهای TSH و گاهی سطح هورمون تیروئیدی تیروکسین را ارزیابی می نماید انجام می گردد. کاهش سطح تیروکسین و افزایش سطح TSH در خون نشانگر اختلال در عملکرد تیروئید است. در این حالت غده هیپوفیز شما سعی می کند TSH بیشتری را برای تحریک غده تیروئید (به منظور تولید هورمونهای تیروئیدی) آزاد نماید.

در گذشته پزشکان قادر به تشخیص سریع کم کاری تیروئید نبودند تا اینکه علایم بیماری در مراحل نسبتاً پیشترفته بیماری ظهور پیدا می کرد. ولی امروزه با استفاده از تست حساس TSH  پزشکتان می تواند بسیار سریع تر و اغلب قبل از اینکه حتی علایم بیماری بروز کند، بیماری کم کاری تیروئید را تشخیص دهند. از آنجا که آزمایش TSH بهترین تست غربالگری است دکتر معالجتان ابتدا وضعیت TSH شما را بررسی خواهد کرد و در ادامه در صورت نیاز آزمایش های هورمونی تیروئیدی را نیز تجویز خواهد کرد. آزمایش های TSH همچنین نقش مهمی را در کنترل و مدیریت کم کاری تیروئید بازی می کند چرا که به پزشک معالجتان در تخمین دوز مناسب دارو  چه در ابتدای درمان و چه در ادامه درمان کمک می نماید. به علاوه تست هایTSH  به تشخیص شرایطی از بیماری به نام کم کاری تیروئید تحت بالینی کمک می نماید که شکل خفیف تری از کم کاری تیروئید است که اغلب منجر به ظهور علایم و نشانه های آشکار بیماری نمی گردد، در این حالت سطح هورمونهای T3 و T4 خون شما در محدوده طبیعی ولی میزان TSH خون شما در محدوده بالاتر از سطوح طبیعی است.

 

 

  درمان استاندارد برای کم کاری تیروئید شامل استفاده روزانه از هورمونهای تیروئیدی لووتیروکسین (لووتیروئید، لووکسیل، سینتروئید، یونیتروئید) می باشد. این داروهای خوراکی سطوح مکفی هورمونی را بازسازی می نماید و بدن شما را به وضعیت طبیعی بر می گرداند. 2-1 هفته پس از شروع درمان متوجه خواهید شد که احساس خستگی کمتری می کنید و همچنین داروها به تدریج سطوح کلسترول افزایش یافته به علت بیماری را کاهش می دهد و ممکن است هر نوع روند افزایش وزن را معکوس نماید. درمان با داروی لووتیروکسین معمولاً مادام العمر می باشد ولی از آنجا که دوز داروی مورد نیازتان ممکن است تغییر کند پزشک معالجتان سطح هورمون TSH شما را هر سال بررسی خواهد کرد.

برای تخمین دوز صحیح از داروی لوو تیروکسین در ابتدای درمان پزشک معالج تان معمولاً سطح هورمون TSH شما را پس از 2-3 ماه بررسی می کند. مقادیر افزایش یافته از هورمون می تواند موجب عوارض جانبی ناخواسته مانند اشتهای افزایش یافته، بی خوابی، تپش قلب، لرز و... گردد. اگر بیماری قلبی-عروقی و یا کم کاری تیروئید شدیدی داشته باشید پزشکتان ممکن است درمان را با یک دوز کمتر از دارو شروع کرده و سپس به تدریج دوز دارو را افزایش دهید.

پیشرفت درمان هورمونی به قلبتان اجازه می دهد که خودش را با افزایش متابولیسم هماهنگ نماید. وقتی که لووتیروکسین در دوز مناسب مصرف شود حقیقتا عارضه جانبی ندارد و نسبتا ارزان قیمت است. اگر نوع یا مارک دارویتان را تغییر دادید حتما اجازه دهید که پزشک معالجتان اطمینان بدهد که هنوز مقادیر مناسبی از دارو را مصرف می نمایید و همواره مطابق نظر و مشاوره با پزشک معالج دارو مصرف نمایید. همچنین از مصرف هیچ دوز از دارو غفلت نکنید و یا مصرف داروی را به این دلیل که احساس می کنید بهتر شده اید قطع نکنید اگر چنین کاری را انجام دهید علایم بیماری کم کاری تیروئید به تدریج باز خواهد گشت.

 

جذب مناسب داروی لووتیروکسین

ممکن است برخی داروها و مکمل ها و حتی برخی غذاهای خاص توانایی شما در جذب لووتیروکسین را متاثر سازند. اگر مقادیر زیادی از محصولات سویا و یا یک رژیم پر فیبر را مصرف می نمایید پزشک معالجتان را در جریان قرار دهید و یا اگر از داروهای دیگری به شرح زیر استفاده می نمایید به پزشک معالجتان اطلاع دهید:


•    مکمل های آهن
•    کولستیرامین (کستران)
•    آلمینیوم هیدروکسید که در برخی از آنتی اسید ها وجود دارد.
•    مکمل یاری کلسیم

 

اگر مبتلا به کم کاری تیروئید تحت بالینی هستید در مورد درمان خود با پزشک معالجتان بحث و مشاوره نمایید. برای کسب یک افزایش نسبتا ملایم در سطح TSH محتملاً از مصرف داروهای هورمونی تیروئید سود نخواهید برد و درمان می تواند حتی مضر هم باشد. از طرف دیگر برای افزایش دادن سطح TSH، هورمونهای تیروئید ممکن است سطح کلسترول خونتان و نیز توانایی پمپاژ قلب و یا سطح انرژی بدنتان را بهبود بخشند.

 

 


داروهای مرتبط

آیا مصرف برخی غذاهای خاص موجب افزایش عملکرد غده تیروئید می گردد؟

به طور کلی رژیم غذایی خاصی برای بیماری کم کاری تیروئید وجود ندارد و علیرغم ادعاهای فراوانی که درمورد رژیم غذایی بیماری کم کاری تیروئید وجود دارد، هیچ شواهد عینی معتبری مبنی براین که مصرف و یا پرهیز از غذاهای خاصی حقیقتا عملکرد تیروئید را بهبود خواهد داد، وجود ندارد. اگر به بیماری کم کاری تیروئید مبتلا هستید می بایست داروهای هورمونی جایگزین را مطابق تجویز پزشک معالج تان مصرف نمایید. این داروها عمدتاً با معده خالی مصرف می گردند.

البته دانستن این نکته بسیار حائز اهمیت است که دریافت بیش از حد فیبر غذایی می تواند جذب هورمون های سنتتیک تیروئیدی را مختل نماید. همچنین انواع خاصی از مکمل های غذایی و درمان ها نیز ممکن است دارای اثرات مشابه مختل کننده باشند از جمله:
•    گردو
•     آرد لوبیای سویا
•     مکمل های حاوی آهن یا مکمل های مولتی ویتامینی حاوی آهن
•     آنتی اسیدهای حاوی آلومینیوم و یا منیزیوم
•  برخی داروهای کاهنده کلسترول مانند: کلستیرامین (colestyramin) و کلستیپول (Colestipol)

 

برای پیش گیری از تداخلات نامطلوب بالقوه باید از مصرف موارد مذکور خودداری نمایید و یا آن ها راچندین ساعت قبل و یا بعد از مصرف داروهای تیروئیدی استفاده نمایید

 

کم کاری تیروئید و افزایش وزن:

بیماران مبتلا به کم کاری تیروئید به راحتی وزن می گیرند و به سختی وزن کم می کنند که این به دلیل اختلالات هورمونی ناشی از این بیماری است. رژیم غذایی بیماران کم کاری تیروئید می بایست کنترل شده و مداوم باشد و ممکن است نیاز باشد تا برای کنترل وزن تغییراتی در روش غذا خوردن  ایجاد نمایند. برای مثال نباید گرسنگی خود را با خوردن خوراکی هایی نظیر کیک و شیرینی جات ارضا کنند وبهتر است برای رفع گرسنگی به جای شیرینی جات، از میوه هایی مانند موزاستفاده کنند؛ چرا که موز منبع خوبی از یُد است و یُد یک عنصر کلیدی در ساخت هورمون های تیروئیدی در غده تیروئید است.

 

انتخاب های غذایی خود را اصلاح نمایید و غذاهای سالم تر را مصرف کنید:

یک رژیم غذایی مناسب برای بیماری کم کاری تیروئید چیست؟

رژیم غذایی مناسب برای بیماری کم کاری تیروئید،رژیم سالم و متوازنی است که نیازهای بدن را برای حفظ عملکرد مطلوب بدن تامین می نماید. الگوی غذایی مطلوب برای بیماری کم کاری تیروئید شامل مصرف غذاهای غنی از یُد در کنار کاهش مصرف غذاهای گواتروژن می باشد که در نتیجه چنین الگوی غذایی ای به کاهش علایم عوارض مرتبط با مشکلات تیروئیدی کمک مینماید.

 

غذاهای مناسب برای مصرف در الگوی غذایی بیماری کم کاری تیروئید عبارت هستند از:
اسفناج، توت فرنگی، گوجه فرنگی، موز، هویج، تخم مرغ، سیر، قارچ، پیاز، سیب زمینی، نخودفرنگی، کدو، حبوبات، تربچه، ماست کم چرب و غذاهای دریایی. این غذاها می توانند جایگزین یُد از دست رفته توسط گواتروژن ها گردند. توجه داشته باشید که برخی از مواد غذایی مانند اسفناج اگر چه در حقیقت در لیست غذاهای گواتروژن می باشند ولی محتوای یُد موجود در آن برای مقابله با اثرات گواتروژنیک آن کفایت می نماید. همچنین موادغذایی ای که در خاک رشد می نمایند به علت جذب یُد از خاک حاوی سطوح بالاتری از  یُد می باشند.

 

شما می بایست همچنین از مصرف بیش از حد مواد غذایی زیر خودداری نمایید:
کلم بروکلی، کلم، گل کلم، بادام زمینی، گلابی، دانه های کاج، لوبیاd سویا، کلم پیچ، خردل، هلو و شلغم. همچنین از آن جاکه آب آشامیدنی و نمک حاوی کلر هستند با عملکرد مطلوب یُد در بدن تداخل دارند لذ ابسیار بهتر است که از نمک دریایی و بطری های آب معدنی و یا آب فیلتره شده استفاده نمایید.

 

فقط مقادیر مورد نیاز و مطلوب از یُد را دریافت نمایید و نه بیشتر:
ما مصرف یک رژیم غذایی مملو از یُد را توصیه نمی نماییم. چرا که برای حفظ سلامت و عملکرد مطلوب بدن به یک تعادل صحیح از ریزمغذی ها نیاز است و نباید در مصرف یک عنصر زیاده روی کرد. 

هدف از کنترل رژیم غذایی در بیماری کم کاری تیروئید جبران و تنظیم سطوح از دست رفته یُد توسط گواتروژن ها می باشد که سعی بر آن است که از محتوای یُدی که در برخی غذاهای معمول وجود دارد استفاده شود. توجه داشته باشید که مصرف بی رویه ی غذاهای حاوی یُد نیز می تواند در افزایش وزن سهیم باشند. کاهش دادن مصرف غذاهای حاوی گواتروژن و افزایش مصرف غذاهای غنی از یُد می تواند سرانجام شما را به یک تعادل سالم برساند و این الگوی غذایی صحیح، همچنین شما را در رسیدن به اهداف تان در ارتباط باکاهش وزن نیز، کمک خواهد کرد

 

آیا مکمل های ید می توانند به تنظیم عملکرد تیروئید در یک فرد مبتلا به کم کاری تیروئید کمک نمایند؟
برخی معالجه کنندگان طب جایگزین، برای معالجه افراد مبتلا به کم کاری تیروئید مصرف قرص و مکمل های ید (که حاوی ید بالایی هستند) را توصیه می کنند. حقیقت دارد که کمبود شدید ید می تواند منجر به ایجاد بیماری کم کاری تیروئید گرددT ولی امروزه کمبود ید در بسیاری از کشورهای توسعه یافته از زمانی که ید به نمک (نمک ید دار) و غذاها اضافه شده، بسیار نادر گشته است. اگر کمبود ید عامل بیماری کم کاری تیروئید نباشد پس مکمل یاری هیچ فایده ای را نخواهد داشت. کم کاری تیروئید به طور موثر و ایمنی با مصرف داروی هو رمونی سنتتیکی به نام لوو تیروکسین بهبود می یابد.
 


درمان های جایگزین:

اگر چه اغلب پزشکان مصرف تیروکسین سنتتیک را پیشنهاد می کنند ولی عصاره های هورمونی طبیعی از جمله هورمونهای تیروئیدی استخراج شده از غده تیروئید خوک ها نیز در دسترس هستند. این نوع از محصولات حاوی هر دو مورد: تیروکسین و تری یدو تیرونین می باشند. داروهای سنتتیک درمان تیروئید تنها حاوی تیروکسین هستند و بدنتان تری یدو تیرونین مورد نیاز را از تیروکسین سنتز می نماید. عصاره های طبیعی تنها با نسخه پزشک در دسترس قرار می گیرند لذا نباید با نمونه های هورمونی و عصاره های متراکم از ترشحات غدد که در فروشگاه یا عطاری و ... بدون نسخه فروخته می شوند گمراه شوید. چرا که این تولیدات توسط سازمان غذا و دارو، تنظیم و تایید نشده اند و اثربخشی آنها تضمین شده و قابل اطمینان نیست.