بیلی روبین

Bilirubin test



تست بیلی روبین (Bilirubin) برای تعیین میزان بیلی روبین (رنگدانه زرد مایل به نارنجی) در خون به کار می رود. بیلی روبین محصول جانبی طبیعی است که از تجزیه سلول های قرمز خون تولید می شود. در یک روند طبیعی، بیلی روبین توسط خون حمل شده و سپس وارد کبد می شود. بیلی روبین زیاد در خون ممکن است باعث آسیب کبدی یا بیماری شود.

قبل از رسیدن به کبد، به عنوان محصول تجزیه سلول های قرمز خون، بیلی روبین، بیلی روبین غیرمستقیم (unconjugated) نامیده می شود. هنگامی که در کبد بیشتر بیلی روبین متصل به قندهای خاصی می شوند تولید بیلی روبین مستقیم (conjugated) را می کنند. بیلی روبین مستقیم قبل از اینکه در نهایت در مدفوع ظاهر شود به صفرا وارد شده و در کیسه صفرا ذخیره می شود. اگر میزان بیلی روبین مستقیم یا غیرمسقیم از حد طبیعی بالاتر باشد ممکن است انواع مختلفی از مشکلات کبدی را ایجاد کند. گاهی اوقات، بالا بودن میزان بیلی روبین ممکن است میزان افزایش تخریب سلول های قرمز خون (همولیز) را نشان دهد.

تست بیلی روبین ممکن است به دلایل مختلفی استفاده می شود و معمولاً به عنوان بخشی از یک گروه تست های دیگر به منظور ارزیابی سلامت کبد انجام می شود. تست بیلی روبین ممکن است به دلایل زیر انجام شود:

•  زردی را مورد بررسی قرار می دهد: افزایش میزان بیلی روبین می تواند باعث زرد شدن سفیدی چشم و زردی پوست شما (یرقان) شود.

•  تعیین اینکه آیا انسدادی در مجاری صفراوی منتهی به کبد وجود دارد.

•  کمک به شناسایی و یا نظارت بر پیشرفت دیگر بیماری های کبدی، مانند هپاتیت می کند.

•  کمک به افزایش تشخیص تخریب سلول های قرمز خون می کند.

•  به تعیین چگونگی روند درمان کمک می کند.

•  ارزیابی سمیت مواد مخدر مشکوک.

 

برخی از تست های مشترک که ممکن است همزمان با تست بیلی روبین انجام شود عبارتند از:

•  آلانین ترانس آمیناز (ALT)

این آنزیم عمدتاً در سلول های کبدی یافت می شود. ALT کمک می کند تا بدن شما سوخت و ساز پروتئین را انجام دهد. به طور معمول، میزان  ALTدر خون پایین است. زمانی که کبد آسیب میبیندALT  در جریان خون منتشر شده و باعث افزایش میزان ALTدر خون می شود.

 

•  آسپارتات ترانس آمیناز (AST)

آنزیم AST نقش مهمی در متابولیسم آلانین دارد که یک اسید آمینه است. AST در غلظت های بالا در سلول های کبدی وجود دارد. افزایش میزان AST می تواند نشان دهنده آسیب دیدگی کبد و یا بیماری باشد.

 

•  آنزیم آلکالین فسفاتاز (ALP)

آنزیم ALP در غلظت های بالا در کبد و مجاری صفراوی، همچنین در برخی بافت های دیگر یافت می شود. اگر میزان ALP بالاتر از میزان طبیعی باشد نشان دهنده آسیب دیدگی و یا بیماری کبدی است.

 

•  آلبومین و پروتئین کل

میزان آلبومین (یک پروتئین ساخته شده توسط کبد) و پروتئین کلی نشان می دهد آیا کبد توانایی ساخت پروتئین مورد نیاز بدن به منظور مبارزه با عفونتها و انجام وظایف دیگر را دارد یا خیر. پایین تر بودن میزان آن از سطح نرمال ممکن است نشان دهنده آسیب کبدی و یا بیماری باشد.

 

•  •شمارش کامل سلولهای خونی

این تست جهت اندازه گیری اجزای مختلف و ویژگی های خون شما می باشد. اختلالات ممکن است بیماری کبد یا شکست غیرطبیعی سلولهای خونی را نشان دهد.

 

تستهای دیگری که ممکن است برای بررسی کبد مورد استفاده قرار گیرد عبارتند از:

•  گاما گلوتامیل ترنسفراز ( Gamma-glutamyltransferase (GGT

این تست جهت اندازه گیری میزان GGT در خون بکار می رود.‌ بالاتر از سطح نرمال بودن آن ممکن است آسیب دیدگی مجرای صفراوی و یا کبدی را نشان دهد.

 

•  لاکتات دهیدروژناز (LDH)

LDH آنزیمی است که در بسیاری از بافتهای بدن، از جمله کبد یافت می شود. سطح بالای LDH ممکن است آسیب کبدی را نشان می دهد.

 

•  زمان پروترومبین (PT)

این تست جهت اندازه گیری زمان لخته شدن خون در پلاسما به کار می رود. افزایش PT ممکن است آسیب کبدی را نشان دهد.

 

 


بیماری های مرتبط

خونی که برای آزمایش بیلی روبین استفاده می شود معمولاً از رگ بازو گرفته می شود. خطر اصلی در ارتباط با آزمایش خون، درد یا کبودی در محلی که از آن خون شما کشیده شده است، می باشد.


تست بیلی روبین با استفاده از نمونه خون انجام می شود. معمولاً خون از طریق یک سوزن کوچک داخل ورید در بازو گرفته می شود. از شما خواسته می شود آستین پیراهن خود را بالا بکشید. فردی که عمل کشیدن خون شما را انجام می دهد ممکن است از شما بخواهد تا دست خود را مشت کنید و یک باند را در بالای بازوی شما گره بزند. این عمل باعث می شود رگ حالت کشیده پیدا کند و سوزن به راحتی وارد رگ شود. سوزن متصل به یک لوله کوچک است که در آن خون جمع آوری می شود. همه اینها معمولاً تنها چند دقیقه طول می کشد. خونی که برای آزمایش بیلی روبین در نوزادان استفاده می شود، معمولاً با استفاده از سوزن تیز برای سوراخ کردن پوست پاشنه پا بدست می آید. شما ممکن است دردی در حین تزریق و یا ناراحتی کوتاه مدتی پس از تزریق احساس کنید .

 

پس از انجام آزمایش

هنگامی که سوزن برداشته می شود، قطعه ای از گاز و مواد پانسمان یا مشابه در محلی که تزریق انجام شده است قرار می گیرد. از شما خواسته می شود به آرامی ، برای یک دقیقه یا بیشتر، به منظور کمک به جلوگیری از هر گونه خونریزی محل مورد نظر را به آرامی فشار دهید. خون شما به یک آزمایشگاه برای تجزیه و تحلیل فرستاده خواهد شد.


نتایج طبیعی برای آزمایش بیلی روبین کل (غیرمستقیم و مستقیم) 1.2 میلی گرم در هر دسی لیتر (mg/dL) برای بزرگسالان و mg/dL 1 برای افراد زیر 18 سال و mg/dL 0.3 در مورد بیلی روبین مستقیم می باشد. بیلی روبین غیرمستقیم معمولاً با کم کردن بیلی روبین مستقیم از مجموع بیلی روبین به دست می آید. این نتایج ممکن است کمی از یک آزمایشگاه تا آزمایشگاه دیگر متفاوت باشد. نتایج ممکن است تحت تاثیر غذاها، داروها و یا ورزش شدید قرار گیرد. در مورد هر گونه غذا یا دارویی که مصرف کرده اید و همچنین میزان فعالیت های خود به پزشک گزارش دهید تا بدین ترتیب نتیجه درستی از آزمایش به دست آید.

پایین بودن بیلی روبین از حد طبیعی معمولاً نگران کننده نیست. میزان بالای آن ممکن است آسیب دیدگی کبد و یا بیماری را نشان دهد.

هنگامی که میزان بیلی روبین مستقیم بالاتر از حد در خون باشد، نشان دهنده این امر است که کبد کار خود را در نقل و انتقال بیلی روبین به درستی انجام نمی دهد. این امر ممکن است به دلیل انسداد مجرای صفراوی باشد. افزایش میزان بیلی روبین غیرمستقیم ممکن است به دلیل مشکلاتی از قبیل کمبود آنزیمی باشد که به شکستن بیلی روبین (سندرم گیلبرت) کمک می کند. پزشک ممکن است تست های بیشتری، مانند سونوگرافی یا آزمایش های خون بیشتری جهت بررسی وضعیت بیمار خود تجویز کند. تست بیلی روبین نیز ممکن است برای نظارت بر پیشرفت شرایط خاصی از قبیل یرقان مورد استفاده قرار گیرد.