درتحقیقات گذشته ارتباط بین کم خوابی و اشتهای بیشتر به خصوص نسبت به غذاهای شور و شیرین مورد بررسی قرار گرفته بود اما آخرین یافته ها ارائه دهنده یک مکانیسم خاص مغز است که توضیح دهنده علت این موضوع است که چرا انتخاب های غذایی زمانی که دچار بی خوابی می شوید تغییر می کند.
محققین با استفاده از تصویر برداری مغناطیسی عملکردی(FMRI) مغز 23 جوان سالم را پس از یک خواب نرمال شبانه در مرحله نخست و پس از آن به دنبال یک شب بی خوابی مورد بررسی قرار دادند. آنها اختلال فعالیت در لوب قدامی مغز (مسئول تصمیم گیری های پیچیده) پس از یک شب بی خوابی را مشاهده نمودند ولیکن در قسمت های عمیق تر(مسئول پاسخ به پاداش) افزایش عملکرد روئیت گردید. علاوه بر این شرکت کنندگان پس از محرومیت خواب شبانه تمایل زیادی به مصرف وعده های ناسالم و هله هوله داشتند.
آنچه محققین دریافتند این بود که عملکرد مناطق مغز در سطوح بالا که مسئول تصمیم گیری های پیچیده و قضاوت هستند در اثر کم خوابی کند شده در حالی که ساختار های اولیه مغز که مسئول کنترل انگیزه و تمایلات هستند تقویت می شوند به علاوه آنهاافزودند در زمان بی خوابی به طور قابل توجهی تمایلات به غذاهای پرکالری بیشتر می شود. این ترکیب تغییر فعالیت مغز و تصمیم گیری می توند توضیح دهنده علت شیوع چاقی در افرادی باشند که کم خوابی دارند.
نتایج نشان دهنده چگونگی اختلال عملکرد مغز پس از بی خوابی و در نهایت انتخاب بیشتر غذاهای ناسالم و متعاقبا افزایش نرخ چاقی بود.
در مطالعه ی اخیر پژوهشگران فعالیت مغز را به وسیله آزمونی که در آن 80 تصویر از غذاهای مختلف را به شرکت کنندگان نشان دادند سنجیدند (که شامل غذاهای پرکالری،کم کالری، سالم و ناسالم بود) و از آنها خواسته شد که این غذاها را بر اساس تمایلاتشان رده بندی کنند و به عنوان انگیزه پس از اسکن MRI غذایی را که آنها بیشتر به آن تمایل داشتد پاداش گرفتند. انتخاب های غذایی موجود در مطالعه از محدوده میوه ها و سبزی ها مانند توت فرنگی و سیب و هویج تا برگرهای پرکالری، پیتزا و دونات تغییر می کرد که نمونه های پرکالری انتخاب های پس از یک شب بی خوابی بودند.
نکته عملی: شما دوست عزیز که از مشکل اضافه وزن رنج می برید یا نگران کنترل وزن خود هستید از خواب کافی بهره ببرید زیرا یافته ها نشان می دهند که داشتن یک خواب کافی عاملی است در جهت کنترل وزن و بهبود مکانیسم های مغز که حاکم بر اشتها و انتخاب مواد غذایی مناسب است.
منبع:
Nature Communications4, Article number: 2259
