براساس نتایج یک مطالعه ی ژنتیکی نشان داده شد که چاقی موجب کمبود ویتامین D می شود ولی کمبود ویتامین D در بروز چاقی نقشی ندارد. امروزه در زمینه دلایل ابتلا به کمبود ویتامین D بیشتر عدم قرار گرفتن در معرض نور خورشید و استفاده از کرم های ضد آفتاب برجسته است، با وجود این بر اساس نتایج مطالعه ی مذکور نباید از نظر دور داشت که چاقی یک دلیل برای کمبود ویتامین D است. در این مطالعه اهمیت ارزیابی وضعیت ویتامین D در افراد چاق و دارای اضافه وزن و اثرات ناشی از کمبود ویتامین D پر رنگ شده است. به منظور بررسی ارتباط بین میزان شاخص توده ی بدنی و ژن های مسئول سنتز و سوخت و ساز ویتامین D، محققین در این مطالعه نشانگرهای ژنتیکی 42024 نفر را مورد بررسی قرار دادند. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل های آماری نشان داد که بین میزان شاخص توده ی بدنی و 25 هیدروکسی ویتامین D همبستگی وجود دارد. به بیان دقیق تر هر 10 درصد افزایش شاخص توده ی بدنی در حدود 2/4 درصد بر میزان 25 هیدروکسی ویتامین D اثر گذار است و نشان دهنده ی اثر کاهنده افزایش شاخص توده ی بدنی بر میزیان ویتامین D می باشد، در حالی که کمبود ویتامین D بر بروز چاقی اثری ندارد. سازو کار احتمالی اثر ویتامین D بر وضعیت گلوکز ناشتا شامل یک اثر مستقیم ویتامین D بر مقاومت به انسولین از طریق غلظت گیرنده های هورمون پاراتیروئید و یا بیان گیرنده ی انسولین و یا مسیرهای غیر وابسته به انسولین از قبیل پاک سازی گلوکز غیر وابسته به انسولین و یا برداشت گلوکز در وضعین ناشتا می باشد. بر اساس نتایج این مطالعه و به دلیل افزایش میزان ابتلا به چاقی و عواقب کمبود ویتامین D باید به ارزیابی وضعیت ویتامین D در افراد چاق و دارای اضافه وزن اهمیت داده شود.
منبع:
Karani S, et al. Causal Relationship between Obesity and Vitamin D Status: Bi-Directional Mendelian Randomization Analysis of Multiple Cohorts. PLoS Med. 2013.
