آلرژی به گندم‎

Wheat allergy



حساسیت یا آلرژی به گندم واکنشی آلرژیک به غذاهای حاوی گندم است. گندم یکی از هشت آلرژن غذایی اصلی است. واکنش های آلرژیک می تواند ناشی از مصرف گندم و حتی در برخی موارد ناشی از استنشاق آرد گندم باشد. گندم می تواند در بسیاری از غذاها یافت شود حتی آنهایی که ممکن است به آن پی نبرید از جمله سس سویا و کچاپ.

پرهیز از مصرف گندم درمان اولیه در حساسیت به گندم است. در صورت مصرف غیرعمدی گندم، داروها می توانند در مدیریت واکنش های آلرژیک مؤثر باشند.

گاهی حساسیت به گندم با بیماری سلیاک اشتباه گرفته می شود که یک بیماری متفاوت است. حساسیت به گندم سبب تولید آنتی بادی بر علیه پروتئین موجود در گندم می شود. در بیماران سلیاک پروتئین ویژه ای در گندم به نام گلوتن سبب واکنش های غیرمعمول سیستم ایمنی می گردد.
 

افرادی که به گندم حساسیت دارند به احتمال زیاد طی چند دقیقه تا چند ساعت پس از مصرف مواد غذایی حاوی گندم، علائم حساسیت را نشان می دهند.

 

علائم حساسیت به گندم عبارتست از:
•    تورم و خارش دهان و گلو
•    کهیر، راش های پوستی یا متورم شدن پوست
•    احتقان بینی
•    سردرد
•    سوزش و آبریزش چشم
•    سختی در تنفس
•    کرامپ، تهوع و استفراغ
•    اسهال
•    آنافیلاکسی

 

بیشتر کودکانی که به گندم حساسیت دارند طی 3 تا 5 سال بهبود می یابند.

 

آنافیلاکسی
در برخی از افراد، حساسیت به گندم می تواند سبب واکنش خطرناکی به نام آنافیلاکسی شود. علاوه بر سایر علائم و نشانه های حساسیت به گندم، آنافیلاکسی می تواند سبب این علائم گردد:
•    تورم یا تنگ شدن راه گلو
•    درد قفسه سینه یا احساس تنگی نفس
•    تنگی نفس شدید
•    سختی در بلع
•    رنگ پریدگی یا کبودی
•    سرگیجه و غش
•    افزایش ضربان قلب
 


علائم و نشانه های مرتبط

اگر به گندم حساسیت دارید، مواجهه با پروتئین گندم سبب برانگیخته شدن سیستم ایمنی برای بروز واکنش های آلرژیک می شود. ممکن است شما به هر یک از چهار گروه پروتئین گندم شامل آلبومین، گلوبولین، گلیادین و گلوتن حساسیت داشته باشید.


منابع پروتئین های گندم
برخی منابع پروتئین های گندم مثل نان مشخص هستند اما تمام پروتئین های گندم به ویژه گلوتن، ممکن است در بسیاری از منابع غذایی آماده و حتی در لوازم آرایشی و خمیرهای بازی یافت شوند.

 

غذاهایی که می توانند حاوی پروتئین گندم باشند، عبارتند از:
•    نان ها و خرده های نان
•    کیک و مافین ها
•    کلوچه ها
•    غلات صبحانه
•    پاستا
•    بلغور گندم
•    حریره گندم
•    سمولینا (آرد سبوس دار در تهیه ماکارونی)
•    کراکر
•    آبجو
•    پروتئین های هیدرولیز شده گیاهی
•    سس سویا
•    ادویه هایی از جمله کچاپ
•    فرآورده های گوشتی شامل هات داگ یا کالباس
•    فرآورده های لبنی مثل بستنی
•    طعم دهنده های طبیعی
•    نشاسته ژلاتینه
•    نشاسته اصلاح شده غذایی
•    صمغ گیاهی
•    شیرین بیان
•    آبنبات ژله ای
•    آبنبات

 

اگر به گندم حساسیت دارید، ممکن است به جو، جو دو سر و گندم سیاه نیز حساسیت نشان دهید اما احتمال آن کم است. اگر به غلات دیگری حساسیت ندارید، رژیم بدون گندم برای شما محدودیت کمتری نسبت به رژیم فاقد گلوتن دارد.

 

آنافیلاکسی ناشی از ورزش و وابسته به گندم
در برخی افراد دارای حساسیت به گندم، تنها در زمانی که طی مدت کوتاهی پس از مصرف گندم فعالیت بدنی انجام دهند علائم آلرژی بروز می کند. تغییرات ناشی از ورزش در بدن می تواند واکنش های آلرژیک را تحریک کرده و یا پاسخ سیستم ایمنی به پروتئین گندم را تشدید نماید. این شرایط منجر به آنافیلاکسی خطرناکی می شود.


عوامل ویژه ای می توانند شما را در معرض خطر حساسیت به گندم قرار دهد:
•    سابقه خانوادگی. اگر والدین شما به حساسیت غذایی یا سایر حساسیت ها از جمله تب یونجه مبتلا باشند، شما در معرض خطر بالاتری برای حساسیت به گندم قرار دارید.


•    سن. حساسیت به گندم در کودکان و کودکان نوپا شیوع بیشتری دارد، چرا که سیستم ایمنی و دستگاه گوارش آنها نابالغ است. بیشتر کودکان با افزایش سن بر این آلرژی چیره می شوند اما در بزرگسالان معمولاً به صورت حساسیت متقاطع به گرده ایجاد می شود.
 


اگر به حساسیت به گندم یا سایر حساسیت ها در خود یا فزرندتان مشکوک هستید، حتماً به پزشک مراجعه نمایید. می توانید به پزشک خانواده یا متخصص کودکان مراجعه کرده تا شما را جهت انجام تست های تشخیصی به متخصص آلرژی ارجاع نماید.

 

آنچه می توانید انجام دهید
برای آمادگی ملاقات با پزشک لیستی را تهیه کنید که شامل این موارد باشد:
•    علائم، شامل هر آنچه که حتی به نظر با مشکل شما بی ارتباط باشد.
•    تاریخچه خانوادگی آلرژی و آسم در شما شامل انواع مختلف آلرژی
•    داروها، ویتامین ها و مکمل های مصرفی

 

همچنین لیستی از سؤالاتی که باید از پزشک بپرسید را تهیه نمایید:
•    آیا علائم من به علت آلرژی است؟
•    آیا لازم است تست آلرژی انجام دهم؟
•    آیا باید به متخصص آلرژی مراجعه کنم؟
•    آیا در زمان بروز آنافیلاکسی باید از اپی نفرین استفاده کنم؟
•    آیا بروشور یا برگه ای برای مطالعه وجود دارد، کدام وب سایت ها را پیشنهاد می کنید؟

 

در صورتی که در بین صحبت سؤالی برای شما پیش آمد حتماً بپرسید.

 

آنچه از پزشک خود انتظار دارید
احتمالاً پزشک سؤالاتی از این قبیل را از شما خواهد پرسید:
•    چه مدت پس از مصرف گندم، علائم شما بروز می کند؟
•    به نظر شما بین علائم شما و مصرف مواد غذایی ارتباطی وجود دارد؟
•    در مورد نوزادان، کودک شما از چه مواد غذایی استفاده کرده است؟
•    آیا ماده غذایی جدیدی به رژیم کودکتان اضافه کرده اید؟
•    آیا شخص دیگری در خانواده شما با مصرف همان ماده غذایی دچار این علائم شده است؟
•    چه مقدار از ماده غذایی مشکوک به بروز آلرژی مصرف شده است؟
•    چه غذاهایی دیگری به غیر از ماده مشکوک استفاده شده است؟
 


اگر شخصی علائم و نشانه های آنافیلاکسی را نشان داد با اورژانس تماس بگیرید. آنافیلاکسی از اورژانس های پزشکی است که نیازمند درمان فوری است. اگر تصور می کنید که خودتان یا فرزندتان به گندم یا ماده دیگری حساسیت دارید به پزشک مراجعه نمایید.
 


روش های تشخیصی:

معاینات بالینی، تاریخچه دقیق خانوادگی و برخی تست ها می تواند در تشخیص مشکل به پزشک کمک کند. تست ها و ابزار تشخیصی مورد استفاده عبارتند از:


•    تست پوستی. قطرات کوچکی از عصاره آلرژن خالص شامل عصاره پروتئین گندم با سوزن ظریفی روی پوست در قسمت فوقانی جلو یا پشت بازو زده می شود. پس از 15 دقیقه پزشک یا پرستار به علائم واکنش های آلرژیک توجه خواهند کرد.

اگر در قسمت سوزن زدن عصاره روی پوست، برجستگی های قرمز رنگ و خارش آور ایجاد شده باشد نشان می دهد ممکن است به گندم حساسیت داشته باشید. شایع ترین عارضه جانبی این تست پوستی، قرمزی و ایجاد خارش در محل است.


•    آزمایش خون. اگر شرایط پوستی یا واکنش های احتمالی با برخی داروها مانعی برای انجام تست پوستی باشد، پزشک انجام آزمایش خون را برای بررسی وجود یک آنتی بادی ایجاد کننده آلرژی نسبت به آلرژن های رایج از جمله پروتئین گندم توصیه می کند.


•    ثبت غذایی. ممکن است پزشک از شما بخواهد ثبت دقیقی از آنچه خورده اید و زمان بروز علائم را گزارش دهید.


•    رژیم حذفی. احتمالاً پزشک توصیه می کند برخی غذاها به ویژه آلرژن های رایج را از رژیم حذف کنید. تحت نظر پزشک، این غذاها را به تدریج به رژیم اضافه کرده و به تغییر و بازگشت علائم توجه می کنید.


•    تست چالش غذایی. در این تست دوز مشخصی از عوامل مشکوک به ایجاد آلرژی را استفاده کرده و علائم شما پایش می شود. تحت نظر متخصص، مقدار مشخصی از غذا را مصرف کرده و به تدریج میزان مصرف را افزایش می دهید.

 

پرهیز از مصرف پروتئین های گندم بهترین درمان در حساسیت به گندم است. از آنجایی که پروتئین های گندم در بسیاری از غذاها یافت می شوند باید برچسب های غذایی با دقت مطالعه شوند.

 

داروها
•    آنتی هیستامین ها. می تواند علائم آلرژی را کاهش دهد. این داروها می توانند پس از مواجهه با گندم مصرف شوند تا واکنش های بدن را کنترل کرده و به تسکین ناراحتی ها کمک کند. در مورد مناسب بودن داروهای آلرژی بدون نسخه از پزشک خود سؤال کنید.


•    اپی نفرین. داروی اورژانسی در هنگام بروز آنافیلاکسی است. اگر در معرض خطر واکنش های شدید به گندم باشید، لازم است دو دوز اپی نفرین تزریقی را همواره همراه داشته باشید. تزریق دوم در افراد در معرض خطر آنافیلاکسی های خطرناک و در زمانی توصیه می شود که علائم پیش از رسیدن اورژانس مجدداً بروز کند.


مراقبت های اورژانسی
مراقبت های اورژانس پزشکی برای افرادی که واکنش های آنافیلاکسی به گندم دارند، حتی پس از تزریق اپی نفرین نیز ضروری است. در اولین فرصت باید به اورژانس اطلاع دهید.
 


داروهای مرتبط

می توانید اقداماتی را به منظور پرهیز از مواجهه با گندم انجام داده و از درمان فوری پس از مواجهه با آلرژن مطمئن شوید.


•    سایرین را در جریان موضوع قرار دهید. اگر کودک شما به گندم حساسیت دارد، از مطلع بودن تمام افرادی که از کودک شما نگهداری می کنند شامل مدیران، معلمین و پرستاران، در خصوص آلرژی و علائم آن اطمینان حاصل نمایید. اگر کودک شما اپی نفرین دارد از نحوه استفاده از آن توسط اولیای مدرسه اطمینان حاصل نموده و در صورت ضرورت فوراً به اورژانس اطلاع دهید. دوستان، خویشاوندان و همکاران باید از آلرژی شما مطلع باشند.


•    دستبند را بدست کنید. دستنبد اطلاعات پزشکی که آلرژی شما و نیاز به اورژانس را توصیف می کند می تواند در زمان بروز شوک آنافیلاکسی کمک کننده باشد.


•    همواره برچسب های غذایی را مطالعه نمایید. تا زمانی که برچسب ماده غذایی را مطالعه نکرده اید، به عاری بودن مواد غذایی از گندم اعتماد نکنید. پروتئین های گندم به ویژه گلوتن به عنوان تغلیظ کننده در غذاها استفاده می شوند. همچنین اگر تاکنون از محصول یک برند خاصی استفاده کرده اید، گمان نکنید که همیشه بی خطر است. ممکن است مواد اولیه متفاوت باشند.


•    مواد غذایی بدون گلوتن را تهیه کنید. برخی فروشگاه ها و سوپرمارکت ها غذاهای بدون گلوتن را ارائه می کنند که برای افرادی که به گلوتن حساسیت دارند قابل استفاده است. با این حال، ممکن است فاقد غلاتی باشد که شما می توانید استفاده کنید لذا غذاهای فاقد گلوتن ممکن است رژیم شما را یبشتر از حد نیاز محدود کند.


•    از کتاب های آشپزی کمک بگیرید. کتاب های آشپزی مخصوص غذاهای بدون گندم می تواند به شما در پخت غذاهای سالم کمک کند.


•    در مصرف مواد غذایی در بیرون از منزل احتیاط کنید. کارکنان رستوران را در جریان حساسیت خود قرار داده و اهمیت مصرف مواد غذایی بدون گندم را توضیح دهید. غذاهای ساده با مواد غذایی تازه را سفارش دهید. از غذاهای حاوی منابع نهفته پروتئین های گندم مثل سس ها یا غذاهای سرخ شده که ممکن است با سایر غذاهای حاوی گندم تهیه شده باشد، بپرهیزید.