هپاتیت آ‎

Hepatitis A



هپاتیت A یک عفونت کبدی به شدت مسری است که توسط ویروس هپاتیت A ایجاد می شود. ویروس هپاتیت A یکی از چندین نوع ویروس هپاتیت است که سبب التهابی می گردد که بر توانایی عملکرد کبد اثر می گذارد.

به احتمال زیاد تماس با ویروس هپاتیت A از طریق غذا یا آب آلوده و یا از طریق تماس نزدیک با فرد مبتلا ایجاد می شود. انواع خفیف هپاتیت A نیازمند درمان نیست و بیشتر افراد مبتلا بدون هیچ گونه آسیب دائمی وارد بر کبد بطور کامل بهبود می یابند.

رعایت بهداشت شامل شستن مرتب دستها، یکی از بهترین راه های پیشگیری از هپاتیت A است. واکسیناسیون مؤثر برای افراد در معرض خطر در دسترس است.
 

علائم و نشانه های هپاتیت A معمولاً تا چند هفته پس از ابتلاء به ویروس ظاهر نمی شود. علائم و نشانه های ویروس هپاتیت A عبارتست از:
•    خستگی
•    تهوع و استفراغ
•    درد و ناراحتی های شکمی، به ویژه در ناحیه کبد در سمت راست، زیر دنده های آخر
•    کاهش اشتها
•    تب خفیف
•    ادرار تیره
•    درد عضلانی
•    زردی پوست و چشم ها (یرقان)

 

علائم و نشانه های هپاتیت A معمولاً کمتر از دو ماه طول می کشد، اما گاهی ممکن است تا 6 ماه باقی بماند. تمام افراد مبتلا به هپاتیت A این علائم و نشانه ها را نشان نمی دهند.

 


 


علائم و نشانه های مرتبط

هپاتیت A از طریق عفونت ویروس هپاتیت A ایجاد می شود. زمانی که فرد مقدار اندکی از ماده آلوده به مدفوع را بخورد به ویروس هپاتیت A مبتلا می شود. ویروس هپاتیت A سلول های کبد را آلوده کرده و سبب التهاب می شود. التهاب می تواند عملکرد کبد را مختل کرده و سبب سایر علائم و نشانه های هپاتیت A شود.

 

ویروس هپاتیت A می تواند از چند طریق انتقال یابد، این راه ها عبارتند از:
•    زمانی که فرد حامل ویروس، غذا را آماده کرده و شما بدون توجه به اینکه آیا وی پس از رفتن به دستشویی دست های خود را شسته یا نه، غذا را میل می کنید.
•    مصرف آب آلوده
•    خوردن صدف های خام پرورش یافته در آب آلوده به فاضلاب
•    تماس نزدیک با فرد آلوده، حتی فردی که علائم و نشانه های هپاتیت را ندارد.
•    تماس جنسی با فرد حامل ویروس
 


مواجهه با عوامل زیر خطر ابتلاء به هپاتیت A را افزایش می دهد:
•    کار کردن و یا سفر کردن به مناطقی که شیوع هپاتیت A بالایی دارد.
•    هم جنس گرایی در مردان
•    ابتلاء به ویروس HIV
•    استفاده تزریقی یا غیرتزریقی از داروهای غیر مجاز
•    زندگی با فرد آلوده به هپاتیت A
•    دریافت فاکتورهای انعقادی در افراد هموفیلی یا سایر بیماری ها
 


علائم و نشانه های عفونت در تعداد اندکی از افراد مبتلا به هپاتیت A به مدت چند هفته بیشتر از حد معمول ادامه می یابد. در این افراد ممکن است علائم و نشانه های هپاتیت A از بین رفته و پس از چند هفته مجدداً ظاهر گردد. اگرچه در برخی از انواع عفونت هپاتیت A علائم و نشانه ها در بلند مدت رخ می دهد اما این نوع نسبت به عفونتی که سبب علائم و نشانه های معمول می شود، خطرناک تر نیست.
 

نارسایی حاد کبد

در موارد نادری، هپاتیت A می تواند سبب نارسایی کبدی حاد گردد که به معنای از دست دادن عملکرد کبد بوده که به صورت ناگهانی رخ می دهد. افرادی با ریسک بالای عوارض هپاتیت A شامل کسانی می شود که بیماری های مزمن کبدی داشته و یا سالمند هستند. نارسایی حاد کبدی مستلزم بستری شدن در بیمارستان به منظور پایش و درمان است. در برخی موارد، افراد مبتلا نیازمند پیوند کبد می شوند.
 


اگر در اطرافیان شما شخصی مبتلا به هپاتیت A تشخیص داده شد، به پزشک خود و یا مرکز بهداشت محل مراجعه کرده تا تعیین کند آیا برای پیشگیری به واکسن هپاتیت A نیاز دارید یا خیر؟ اگر علائم و نشانه های هپاتیت A را دارید، به پزشک خانواده خود و یا پزشک عمومی دیگری مراجعه نمایید.

 

اقداماتی که شما می توانید انجام دهید

از آنجایی که جلسه ملاقات با پزشک کوتاه مدت است و مباحث زیادی برای صحبت کردن وجود دارد لذا بهتر است از قبل آمادگی داشته باشید، برای مثال:


•    از محدودیت های پیش از جلسه مطلع شوید. در زمان تعیین جلسه ویزیت از محدودیت های لازم مثل محدودیت های رژیمی اطمینان حاصل نمایید.
•    تمام علائمی را که تجربه کرده اید را یادداشت نمایید. حتی علائمی که ممکن است با دلیل مراجعه شما به پزشک بی ارتباط باشد.
•    اطلاعات شخصی کلیدی را یادداشت نمایید. شامل استرس های بزرگ و یا تغییراتی که اخیراً در زندگی شما ایجاد شده است.
•    لیستی از داروهای مصرفی خود تهیه نمایید. حتی ویتامین ها و مکمل های مصرفی.
•    یکی از دوستان یا اشخاص خانواده را با خود همراه ببرید. گاهی بخاطرسپاری تمام اطلاعاتی که در جلسه ملاقات بیان می شود مشکل است. شخصی که شما را همراهی می کند می تواند بخشی از اطلاعاتی که فراموش کرده اید را بیاد آورد.
 

سؤالاتی که باید پرسیده شود

زمان ملاقات با پزشک محدود است، لذا لیستی از سؤالاتی که می تواند در بهره مندی بهتر از زمان کمک کننده باشد را آماده کنید. سؤالات را به ترتیب اهمیت لیست کنید. برخی سؤالات اساسی در مورد هپاتیت A که باید از پزشک بپرسید عبارتست از:

•    آیا من هپاتیت A دارم؟
•    آیا ممکن است بیماری را به شخص دیگری انتقال دهم؟
•    برای پیشگیری از گسترش هپاتیت A در بین اعضای خانواده و دوستان چه کارهای باید انجام دهم؟
•    آیا نزدیکان من باید واکسن هپاتیت A دریافت کنند؟
•    با توجه به اینکه به هپاتیت A مبتلا هستم آیا می توانم رفتن به محل کار و یا تحصیل خود را ادامه دهم؟
•    علائم و نشانه های بیماری چه مدتی طول می کشد؟
•    کدام علائم و نشانه هاست که نشان می دهد هپاتیت A می تواند عوارض جدی داشته باشد؟
•    چگونه می توانم متوجه شوم چه زمانی هپاتیت A را با دیگران انتقال نمی دهم؟
•    آیا بروشور و یا برگه دیگری وجود دارد که با خود ببرم؟ کدام وب سایت ها را پیشنهاد می کنید؟
•    چه چیزی تعیین می کند که آیا مراجعات بعدی لازم است؟

 

علاوه بر این سؤالات که پیش از جلسه ملاقات آماده کرده اید، سایر سؤالاتی که حین جلسه در ذهن شما ایجاد می شود را نیز بپرسید.
 

آنچه از پزشک انتظار می رود

احتمالاً پزشک از شما سؤالاتی خواهد پرسید. آمادگی برای پاسخ دادن به سؤالات اجازه می دهد زمان بیشتری را صرف مطالبی نمایید که مد نظر شماست. ممکن است پزشک سؤال کند:


•    علائم شما پایدار بود یا مقطعی؟
•    شدت علائم شما چگونه بود؟
•    چه عاملی سبب بهبود علائم شما می شود؟
•    چه عاملی سبب تشدید علائم شما می شود؟
 


اگر علائم و نشانه هایی داشتید که شما را نگران می کرد به پزشک خود مراجعه نمایید. اگر با ویروس هپاتیت A مواجه شدید، می توانید با واکسن هپاتیت A و یا ایمونوگلوبولین درمانی ظرف دو هفته پس از مواجهه از ابتلاء به عفونت پیشگیری کنید.

 

از پزشک یا مرکز سلامت منطقه خود درباره انجام واکسیناسیون هپاتیت A سؤال کنید، اگر:
•    رستورانی که اخیراً به آنجا رفته اید شیوع هپاتیت A را گزارش کرده است.
•    در شخص نزدیک به شما مثل فردی که با شما زندگی می کند و یا پرستار شما، هپاتیت A تشخیص داده شود.
•    اخیراً برای تزریق دارو از سوزن شخص مبتلا به هپاتیت A استفاده کرده اید.
 


روش های تشخیصی:

آزمایشات خون برای تشخیص ابتلای فرد به هپاتیت A بکار می رود. نمونه خون معمولاً از ورید دست گرفته شده و برای انجام آزمایش به آزمایشگاه برده می شود. همچنین ممکن است پزشک از علائم و نشانه هایی که ذکر می کنید برای تشخیص بیماری استفاده نماید.

 

روش های درمانی:

هیچ درمان خاصی برای هپاتیت A شناخته نشده است. بدن شما خودش، ویروس هپاتیت A را از بین خواهد برد. در بسیاری از موارد، کبد ظرف یک یا دو ماه به طور کامل بهبود می یابد و آسیبی بر جای نمی ماند. درمان هپاتیت A معمولاً بر مقابله با علائم و نشانه های عفونت هپاتیت A تمرکز دارد. برای مثال:


•    انتظار کاهش انرژی را داشته باشید. بسیاری از افراد مبتلا به عفونت هپاتیت A برای انجام کارهای روزانه خود احساس خستگی و فقدان انرژی دارند. زمانی که نیاز است استراحت نمایید. ممکن است به مدت چند ماه احساس خستگی کنید.


•    راهی برای مقابله با تهوع پیدا کنید. تهوع می تواند غذا خوردن را برای شما مشکل کند. لذا راهی برای افزایش جذابیت های غذا بیابید. دریافت چند میان وعده های کوچک در طول روز بهتر از دریافت سه وعده غذایی حجیم است. اگر به میزان کافی کالری دریافت نمی کنید بهتر است از مصرف غذاهای کم کالری پرهیز کرده و غذاهای پرکالری را انتخاب نمایید. برای مثال، بجای آب بهتر است آبمیوه یا شیر بنوشید.


•    به کبد خود استراحت دهید. در صورتیکه به هپاتیت A مبتلا هستید، ممکن است تصفیه داروها و الکل برای کبد شما مشکل باشد. پزشک می تواند قطع مصرف داروها را توصیه کرده و یا برخی از آنها را تغییر دهد. زمانی که علائم و نشانه های هپاتیت A بروز می کند، نوشیدن الکل را متوقف کنید.
 

 


روش های تشخیصی و درمانی

اگر مبتلا به هپاتیت A هستید، می توانید برای کاهش خطر انتقال ویروس به سایرین اقداماتی انجام دهید، برای مثال:


•    از فعالیت های جنسی بپرهیزید. اگر مبتلا به هپاتیت A هستید، فعالیت های جنسی را متوقف کنید؛ چرا که فعالیت های جنسی می تواند سبب انتقال عفونت به سایرین گردد. استفاده از کاندوم محافظت کافی ایجاد نمی کند.


•    پس از رفتن به دستشویی دستهای خود را بطور کامل بشویید. دست های خود را با دقت به مدت حداقل 20 دقیقه شسته و سپس آب بکشید. دست های خود را با دستمال یکبار مصرف خشک کنید.


•    در زمانی که عفونت شما فعال است، برای سایرین غذا آماده نکنید. شما به راحتی می توانید این عفونت مسری را به دیگران منتقل کنید.
 


درمان های جایگزین:

هیچ درمان دارویی جایگزین یا مکملی برای کمک به پیشگیری یا درمان عفونت هپاتیت A تأیید نشده است.

یکی از گیاهان دارویی که بخاطر ویژگی های التیامی کبد جلب توجه کرده است "شیر تیغک" است. موافقان اثر شیر تیغک توصیه می کنند که این گیاه یرقان و سایر اختلالات کبدی را درمان می کند. افراد می توانند شیر تیغک را به صورت کپسول، عصاره یا آمپول تزریقی دریافت کنند. مطالعات اندک انجام شده در زمینه درمان بیماری های کبدی توسط شیر تیغک، نتایج متفاوتی نشان داده اند. برخی از این مطالعات طراحی نامناسبی داشته اند و لذا نتیجه گیری درباره اثر بخشی شیرتیغک مشکل است.

اگر تمایل دارید شیر تیغک را امتخان نمایید، فواید و خطرات آن را با پزشک خود در میان بگذارید.

 

حمایت و پشتیبانی:

اگر مبتلا به هپاتیت A هستید، ممکن است بخاطر اثرات عفونت بر سلامتی و نیز انتقال آن به دیگران نگرانی هایی داشته باشید. راه های زیر به شما برای مقابله با این نگرانی ها کمک می کند:


•    در خصوص هپاتیت A اطلاعات کسب کنید. جمع آوری اطلاع در خصوص هپاتیت A به کاهش ترس شما کمک می کند. هپاتیت A بر خلاف سایر انواع هپاتیت، در بیشتر افراد خود به خود از بین می رود و مشکلات خاصی را به دنبال ندارد. درباره منابع اطلاعاتی مناسب برای کسب آگاهی در مورد هپاتیت A از پزشک خود سؤال کنید. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها محل مناسبی برای شروع است.


•    از خود مراقبت کنید. با برگزیدن انتخاب های سالم به رهایی بدن خود از عفونت هپاتیت A کمک کنید. برای مثال، رژیم سالم غنی از میوه و سبزیجات را برگزینید. در بیشتر روزهای هفته فعالیت بدنی داشته باشید. خواب کافی داشته باشید تا پس از بیدار شدن احساس شادابی کنید.


•    به دیگران اطمینان دهید بودنشان در کنار شما مشکلی برای آنها ایجاد نمی کند. شما می توانید ویروس هپاتیت A را از طریق عطسه، سرفه، بغل کردن یا نشستن در فاصله ای نزدیک از افراد، منتقل نمایید. اگر اعضای خانواده یا دوستان شما از ابتلاء به عفونت هپاتیت A هراس دارند، به آنها اطمینان دهید هر کاری برای محافظت از آنان انجام می دهید. برای مثال، پس از شستن دستها از حوله شخصی خودتان استفاده نمایید و ظرف غذا را خودتان بطور کامل بشویید.


واکسن هپاتیت A را فراموش نکنید.

واکسن هپاتیت A می تواند از ابتلاء به عفونت ویروسی هپاتیت A پیشگیری کند. واکسن هپاتیت A معمولاً در دو دوز واکسیناسیون اولیه و یک تزریق در 6 ماه بعد انجام می شود. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها توصیه می کند این افراد واکسن هپاتیت A را دریافت نمایند:


•    تمام کودکان در سنین یک سالگی و بزرگتر که در سال اول واکسن نزده اند.
•    کارکنان آزمایشگاه که ممکن است با ویروس هپاتیت A مواجهه داشته باشند.
اگر در خصوص خطر ابتلاء به هپاتیت A نگران هستید، از پزشک خود درباره مناسب بودن واکسن سؤال کنید.

 

در زمان سفر به هشدارهای ایمنی توجه نمایید.

اگر قصد سفر به منطقه ای را دارید که هپاتیت A در آنجا شایع است، می توانید با پوست کندن و شستن تمام میوه ها و سبزیجات تازه و نیز پرهیز از مصرف گوشت و ماهی خام و نیم پز، به پیشگیری از ابتلاء به عفونت کمک نمایید. برای نوشیدن و نیز مسواک زدن، از آب های معدنی استفاده کنید. اگر آب معدنی در دسترس نبود، آب شیر را پیش از مصرف بجوشانید.
 

بهداشت را رعایت کنید.

دست های خود را برای پیشگیری از ابتلاء به عفونت به طور مرتب بشویید. دست های خود را پس از دستشویی، پیش از تهیه و یا خوردن غذا، و پس از تعویض پوشک کودک به طور کامل بشویید. همچنین از حوله، ظروف و مسواک شخصی خودتان استفاده نمایید.