نمونه برداری کلیه

Kidney biopsy



بیوپسی یا نمونه برداری کلیه، عملی است که طی آن تکه کوچکی از بافت کلیه جدا شده و در زیر میکروسکوپ از نظر علائم آسیب یا بیماری تحت بررسی قرار می گیرد.

چنانچه آزمایش های خون، ادرار یا روش های تصویربرداری، اطلاعات کافی برای تشخیص مشکل کلیه را فراهم نکنند، پزشک این عمل را توصیه می کند. همچنین از بیوپسی کلیه برای تشخیص شدت بیماری کلیوی یا اثر روش های درمانی در بهبود بیماری نیز استفاده می شود. چنانچه شما کلیه پیوندی داشته باشید که به خوبی عمل نکند نیز ممکن است انجام بیوپسی تجویز شود.

اغلب بیوپسی های کلیه با وارد کردن یک سوزن از طریق پوست انجام می گیرد. طی این عمل یک وسیله تصویربرداری نیز برای راهنمایی جهت تعیین محل ورود سوزن به کلیه و برداشت بافت به کار می رود.

ممکن است بیوپسی کلیه به منظور موارد زیر انجام گیرد:

  • تشخیص مشکل کلیوی که با سایر روش ها قابل شناسایی نیست.
  • کمک به برنامه های درمانی بر اساس شرایط کلیه
  • تعیین سرعت پیشرفت روند بیماری کلیوی
  • تعیین میزان آسیب در اثر بیماری کلیوی یا سایر بیماری ها
  • ارزیابی روش های درمانی
  • تعیین دلیل عدم کارکرد مناسب کلیه پیوندی

 

ممکن است پزشک شما بر اساس نتایج آزمایشات خون یا ادرار، بیوپسی کلیه را توصیه کند.

 

بعضی از دلایل شایع استفاده از بیوپسی عبارتند از:

  • وجود خون در ادرار (هماتوری)
  • وجود پروتئین در ادرار (پروتئینوری) که در حال بالا رفتن است و همراه سایر علائم بیماری می باشد.
  • اختلال عملکرد کلیه و وجود مواد زاید در خون

 

همه افراد مبتلا به مشکلات بالا نیازمند انجام بیوپسی نیستند. تصمیم برای انجام این کار بر اساس علائم و نشانه ها، نتیجه آزمایشات و سلامت کلی شما صورت می گیرد.

 

 


بیماری های مرتبط

به طور کلی، بیوپسی از طریق پوست عملی ایمن و بدون خطر است. خطرات احتمالی مرتبط با این عمل عبارتند از:

 

  • خونریزی: شایعترین عارضه بیوپسی کلیه هماتوری (وجود خون در ادرار) است. خونریزی معمولاً طی چند روز قطع می شود. خونریزی های شدید و جدی که نیاز به تزریق خون پیدا می کنند تنها در درصد پایینی از افراد رخ می دهد. به ندرت، عمل جراحی برای کنترل خونریزی لازم می شود.

 

  • درد: درد در قسمتی که بیوپسی انجام شده شایع است اما معمولاً تنها چند ساعت به طول می انجامد.

 

  • فیستول شریانی- وریدی: چنانچه سوزن بیوپسی به طور تصادفی به دیواره نزدیک رگ ها و شریان ها آسیب برساند، فیستول یا ارتباط غیرطبیعی می تواند بین دو رگ ایجاد شود. این نوع فیستول معمولاً نشانه ای ندارد و به خودی خود ترمیم می گردد.

 

  • سایر خطرات: به ندرت، تجمع خونی (هماتوم) در اطراف کلیه، عفونی می شود. این عارضه با استفاده از آنتی بیوتیک و عمل جراحی درمان می گردد. خطر غیرشایع دیگر، ایجاد فشارخون بالا مرتبط با یک هماتوم بزرگ است.

بیوپسی کلیه در بیمارستان یا کلینیک انجام می شود. تیم مراقبت سابقه پزشکی شما شاما داروهای مصرفی تان را بررسی خواهد کرد. قبل از انجام بیوپسی باید گان بیمارستان به تن کنید. احتمالاً یک دارونی آرامبخش سبک برای کمک به حفظ آرامش شما در طول عمل داده خواهد شد.

 

در طول عمل

در طول بیوپسی کلیه، شما هوشیار خواهید بود و بر روی شکم خود می خوابید. چنانچه بیوپسی بر روی کلیه های پیوندی انجام گیرد باید به پشت بخوابید. مراحل کامل بیوپسی معمولاً حدود یک ساعت به طول می انجامند و مراحل آن به ترتیب زیر است:

 

  • ابتدا سونوگرافی از کلیه ها انجام می شود تا پزشک محل دقیق ورود سوزن را تعیین کند. در سونوگرافی امواج صوتی برای ایجاد تصویری از بافت ها و اندام های داخلی به کار می رود. در بعضی موارد CT اسکن به جای سونوگرافی استفاده می شود.

 

  • پزشک محل ورود سوزن را مشخص کرده و ناحیه را تمیز می کند و از داروهای بی حسی استفاده می کند (بی حسی موضعی).

 

  • سپس یک بریدگی کوچک برای ورود سوزن ایجاد می گردد. سونوگرافی برای تعیین محل درست ورود سوزن به کلیه ها مورد استفاده قرار می گیرد.

 

  • از شما خواسته می شود درحالیکه پزشک سوزن را وارد می کند نفس عمیقی بکشید و آن را نگه دارید. زمانی که سوزن از طریق پوست وارد کلیه شما می شود ممکن است حسی مانند فشار داشته باشید و صدای تیزی بشنوید. شما باید آرام باشید و نفس خود را تا جمع آوری کامل نمونه حبس کنید که حدود 30 تا 45 ثانیه به طول می انجامد. ممکن است برای جمع آوری نمونه کافی سوزن 3 یا 4 بار وارد شود.

 

  • پانسمان کوچکی بر روی محل ورود سوزن قرار می گیرد.

 

سایر انواع بیوپسی

بیوپسی از طریق پوست تنها انتخاب موجود نمی باشد. چنانچه شما سابقه خونریزی، وجود لخته خون یا خارج کردن کلیه را داشته باشید پزشک از بیوپسی لاپاروسکوپیک استفاده می کند. در این روش برش کوچکی ایجاد شده و پزشک یک لوله ریز نورانی همراه یک دوربین وارد بدن می کند (لاپاروسکوپ). این وسیله به پزشک اجازه می دهد کلیه را در مانیتور دیده و نمونه بافتی را خارج کند.

 

بعد از انجام بیوپسی

بعد از انجام بیوپسی می توانید انتظار موارد زیر را داشته باشید:

  • به اتاق ریکاوری منتقل می شوید و فشارخون، نبض و تنفستان چک خواهد شد. به علاوه، آنالیز ادرار و شمارش کامل سلول های خونی نیز برای بررسی خونریزی یا سایر عوارض چک می شوند.
  • برای چند ساعت بدون حرکت به پشت یا اگر کلیه پیوندی دارید بر روی شکم می خوابید. بعد از انجام بیوپسی می توانید به طور طبیعی بخورید و بیاشامید.
  • دستورالعمل های لازم برای بهبودی در اختیارتان قرار می گیرد.
  • برای چند ساعت در محل بیوپسی احساس سوزش یا درد خواهید داشت که مسکن تجویز می شود.

 

افراد اغلب در همان روز مرخص می شوند. اما در بعضی موراد طبق نظر پزشک به 12 تا 24 ساعت بستری و استراحت در بیمارستان نیاز خواهند داشت. تیم درمانی محدودیت هایی را که لازم است رعایت کنید به شما یادآوری می کنند، برای مثال برای دو هفته باید از بلند کردن اجسام سنگین و انجام ورزش های شدید بپرهیزید. نمونه کلیه شما به آزمایشگاه منتقل می شود و توسط پاتولوژیست بررسی می گردد. برای این کار از میکروسکوپ و رنگ آمیزی استفاده می شود.

 

چنانچه موارد زیر برایتان رخ داد با پزشک تماس بگیرید:

  • وجود لخته یا خون به رنگ قرمز روشن بعد از سپری شدن 24 ساعت از بیوپسی
  • ناتوانی در دفع ادرار
  • تب بالای 38 درجه
  • شدیدتر شدن درد در محل بیوپسی
  • غش یا ضعف

قبل از انجام بیوپسی کلیه، شما با پزشک خود ملاقات خواهید کرد و در مورد آنچه انتظار دارید با او صحبت کنید. این زمان مناسبی برای پرسیدن سوالاتتان در مورد عمل و اطمینان از خطرات احتمالی و فواید این کار است.

 

داروها

در زمان ملاقات با پزشک، لیستی از داروهای مصرفی خود شامل داروهای بدون نسخه، ویتامین ها و مکمل های گیاهی تهیه نمایید. قبل از بیوپسی کلیه، شاید از شما خواسته شود تا مصرف بعضی از داروها و مکمل هایی را که خطر خونریزی را افزایش می دهند، قطع کنید. این داروها عبارتند از:

  • داروهای رقیق کننده خون (آنتی کواگولنت) مانند وارفارین (کومادین)
  • آسپرین، ایبوپروفن و سایر داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs)
  • روغن ماهی

 

پزشک یا پرستار، زمان قطع مصرف این داروها و مکمل ها و طول مدت این کار را به شما خواهد گفت.

 

نمونه های خونی و ادرار

قبل از انجام بیوپسی، تست خون و ادرار برای اطمینان از عدم عفونت یا سایر شرایطی که خطر انجام بیوپسی را بالا می برند، صورت می گیرد.

 

رژیم غذایی

ممکن است از شما خواسته شود که 8 ساعت قبل از بیوپسی کلیه چیزی نخورید و نیاشامید.


در عرض یک هفته، معمولاً آزمایشگاه پاتولوژی نتیجه بیوپسی شما را گزارش خواهد کرد. در موارد اورژانس یک گزارش کامل یا جزئی می تواند در عرض 24 ساعت آماده شود. در جلسات بعدی پزشک نتایج را برای شما توضیح خواهد داد و روش درمانی مناسب را با توجه به علت مشکل کلیوی انتخاب می کند.